توانایی “حرکت با جریان” و انعطاف پذیری در نحوه تفکر، یک مهارت لازم برای مقابله با تغییرات اجتناب ناپذیر زندگی است. این صفتی است که به ما کمک می کند تا با شرایط، چالش ها و موقعیت های جدید هنگام بروز آنها راحت تر ارتباط برقرار کنیم. هنگامی که شغل جدیدی را شروع می کنید، کلاس درس خود را عوض یا ازدواج می کنید، انعطاف پذیری شناختی به ما کمک می کند تا با دیگران رشد و پیشرفت بیشتری پیدا کنیم.
گاهی افراد در برخی الگوهای رفتاری یا نحوه تفکر گیر می کنند. آنها همچنین ممکن است تمایل به سرسخت بودن، استدلال یا مخالفت داشته باشند، مرتباً نگران باشند، بی تعامل باشید (یا به طور خودکار به چیزهایی “نه” بگویید)، یا شرایطی مانند اعتیاد، تمایلات وسواس-اجباری، اختلالات خوردن و حتی خشم ویژگی مشترک همه این افراد است که میتواند به دلیل مشکل در رها کردن افکار یا رفتارهای خود باشد.
اساس بیولوژیکی انعطاف پذیری
ناحیه ای از مغز به نام gyrus cingulate قدامی (ACG) در افرادی که در انعطاف پذیری شناختی مشکل دارند، بیش از حد فعال است. ACG که در قسمت جلوی مغز قرار دارد، در تغییر توجه از موضوع یا الگویی به دیگری نقش دارد.
هنگامی که ACG به خوبی کار کرد، به ما امکان می دهد تا روی چیزی تمرکز کنیم، و سپس تغییر جهت داده تا روی چیز دیگری تمرکز کنیم. با این حال، هنگامی که بیش فعال است، تمایل به افتادن در دام یک حلقه الگوی خاص فکری خواهیم داشت.
راهکارهای بهبود انعطاف پذیری شناختی
خبر خوب این است که برخی از استراتژی های ساده وجود دارد که می توانید در زندگی تان بگنجانید تا به شما کمک کند انعطاف پذیری بیشتری داشته باشید و راحت تر بتوانید تغییر کنید. بهبود تغذیه، ورزش و کار بر روی متوقف کردن / اصلاح مجدد فکر می تواند به بهبود انعطاف پذیری شناختی کمک کند.
رژیم خود را تغییر دهید
خاطر نشان شده است که ACG دارای ارتباطات “سروتونرژیک” زیادی است و افرادی که تمایل به تحجر در تفکر یا رفتار خود دارند ممکن است دچار کمبود سروتونین باشند.
برای بسیاری، رژیم غذایی با نسبت بالاتر کربوهیدراتهای پیچیده به پروتئین می تواند کمک کننده باشد. به ویژه، بهتر است سعی کنید نخود و سیب زمینی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید، زیرا این غذاها به تقویت سروتونین کمک می کنند، فیبر بالایی دارند و از نظر شاخص قند خون پایین تر هستند.
سطح سروتونین همچنین می تواند با خوردن غذاهای سرشار از L- تریپتوفان که بلوک ساخت سروتونین است، افزایش یابد. چنین غذاهایی شامل مرغ، بوقلمون، ماهی سالمون، گوشت گاو، گردو، تخم مرغ و نخود سبز است.
ورزش
راه دیگر برای افزایش L- تریپتوفان، ورزش است. ورزش همچنین سطح انرژی شما را افزایش می دهد، نگرانی های شما را کاهش می دهد و می تواند شما را از الگوهای تفکر تکراری دور کند.
متوقف کردن فکر
بخش مهمی از به دست آوردن کنترل افکار تکراری شما آگاهی از آنها هنگام بروز آنهاست – و سپس تکنیک ساده متوقف کردن فکر را تمرین کنید.
به خود بگویید: STOP! هرچه این عمل را بیشتر انجام دهید، احساس کنترل بیشتری بر افکار خواهید داشت.
نوشتن افکار خود
نوشتن افکار خود به شما کمک می کند تا آنها را از سرتان بیرون کنید و به شما امکان می دهد منطقی تر آنها را مشاهده کنید.
نوشتن را امتحان کنید:
فکری که در ذهن شما گیر کرده است
کاری که می توانید برای جبران آن انجام دهید
چیزهایی که شما هیچ کنترلی بر روی آنها ندارید
برخی از افراد تمایل دارند به طور خودکار “نه” بگویند – حتی قبل از اینکه درباره آنچه از آنها خواسته شده فکرکنند. این می تواند به ویژه در روابط مشکل ساز باشد. محدود کردن و غیر ضروری است که همیشه ایده ها را رد کنید.
برای کمک به این کار، قبل از پاسخ، نفس عمیق بکشید، آن را به مدت سه ثانیه نگه دارید و سپس پنج ثانیه برای بازدم زمان صرف کنید، با در نظر گرفتن بهترین راه برای پاسخگویی.
استفاده از این تکنیک ها می تواند به شما در بهبود انعطاف پذیری ذهنی که به نوبه خود می تواند به کاهش نگرانی های شما، بهبود روابط و کاهش پریشانی که تجربه می کنید در هنگام گیر کردن افکار و رفتارهای ناسالم یا منفی که تجربه می کنید، کمک کند.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
VeryWellMind
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.