تومورهای مغزی می توانند علائم جسمی و روان شناختی ایجاد کنند. علائم بسته به نوع، محل و مرحله تومور، می توانند متفاوت باشند. برخی از علائم ممکن است کاملاً عمومی باشند. اینها شامل سردرد، مشکلات بینایی و تغییر خلق و خو است. تشنج و تغییر شخصیت نیز می تواند نشانگر وجود تومور مغزی باشد.
اگر فرد متوجه علائم اولیه تومور مغزی شود، باید برای تشخیص دقیق با پزشک خود صحبت کند. تشخیص زودرس و اقدامات برای درمان و بهبودی می تواند منجر به نتایج بهتری شود.
در این مقاله به بررسی علائم مختلف تومورهای مغزی، از جمله موارد مرتبط با انواع مختلف و مکانهای توموری و همچنین عوامل خطر برای هر یک می پردازیم.
علائم
علائم تومور مغزی صرف نظر از بدخیم بودن یا خوش خیم بودن، مشابه هستند.
آنها ممکن است بسته به نوع، مکان در مغز و مرحله تومور متفاوت باشند.
برخی از شایع ترین علائم تومور مغزی عبارتند از:
سردرد
تشنج
تغییر در شخصیت
مشکلات بینایی
از دست دادن حافظه
نوسانات خلقی
سوزن زدن یا سفتی در یک طرف بدن
از دست دادن تعادل
حالت تهوع
خستگی
اضطراب یا افسردگی
مشکل در تمرکز
به طور معمول مشکل در برقراری ارتباط
احساس سردرگمی یا بی نظمی
از دست دادن هماهنگی
ضعف عضلانی
تومورهای اولیه مغز تومورهایی هستند که در مغز شروع می شوند
در بخش های زیر چندین نوع تومور مغزی و علائم خاص آنها را بررسی می کنیم:
مننژیوما
تقریباً یک سوم تومورهای اولیه مغز مننژیوم هستند. آنها معمولاً خوش خیم و رشد آهسته ای دارند .
این نوع تومورها از بافت پوشاننده مغز و نخاع رشد می کنند و بر این مناطق فشار ایجاد می کنند.
مننژیوما در کودکان نادر است و بیشتر در زنان بالای 60 سال دیده می شود.
علائم مننژیوما می تواند شامل موارد زیر باشد:
سردرد
ضعف در بازو یا پا
تشنج
تغییر در شخصیت
مشکلات بینایی
گلیوبلاستوما
گلیوبلاستوما از انواع تومورهای بدخیم است. آنها می توانند به سرعت رشد کنند و نیاز به درمان جدی تر و فشرده تری دارند.
براساس انجمن تومور مغزی آمریکا، ارائه دهندگان خدمات بهداشتی بسته به میزان غیر طبیعی بودن سلولهای موجود در آنها، تومورها را تعیین می کنند.
تومورهای درجه یک حداقل بدخیمی را دارا هستند و درجه 4 بدخیم ترین ها می باشند
گلیوبلاستوما از نوع تومورهای درجه 4 است.
گلیوبلاستوما فشار بر مغز ایجاد می کند و علائم آن عبارتند از:
تهوع و استفراغ
سردرد
ضعف در بدن، مانند بازو، پا یا صورت
دشواری تعادل
مشکلات حافظه
تشنج
آستروسیتوم
سردرد، کاهش حافظه و تشنج همه علائم اولیه آستروسیتوم هستند.
آستروسیتوم ها تومورهای مغزی هستند که از سلول هایی به نام آستروسیت ها تشکیل می شوند.
آنها می توانند از درجه 1 تا 4 متغیر باشند و تومورهای درجه یک نسبت به تومورهای درجه 4 آهسته تر رشد می کنند.
برخی از علائم اولیه آستروسیتوم شامل موارد زیر است:
سردرد
از دست دادن حافظه
تشنج
تغییر در رفتار
کرانیوفارنژیوما
کرانیوفارنژیوما یک تومور خوش خیم است که نزدیک به غده هیپوفیز ایجاد می شود. این بیماری در کودکان بسیار بیشتر از بزرگسالان است. مدولوبلاستوما و اپندیموما نیز در بین کودکان شایع است.
تومور باعث ایجاد فشار بر غده هیپوفیز و مجاری اپتیک می شود که در واقع گسترشی از عصب بینایی است. این می تواند علائم زیر را ایجاد کند:
تأخیر در رشد
چاقی
مشکلات بینایی در اثر عصب بینایی متورم
مشکلات هورمونی
تومورهای هیپوفیز
تومورهای هیپوفیز در غده هیپوفیز ایجاد می شوند و سطح هورمون را تحت تأثیر قرار می دهند. آنها در زنان شایع تر هستند و 9 تا 12٪ از کل تومورهای اولیه مغز را تشکیل می دهند.
رشد آنها آهسته است، اگرچه تومورهای بزرگتر می توانند بر مناطق اطراف مغز فشار وارد کنند. این تومورها می توانند هورمونهای هیپوفیز ترشح کرده و علائم دیگری ایجاد کنند.
طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، تومورهایی که در غده هیپوفیز شروع می شوند تقریباً همیشه غیر سرطانی هستند.
علائم تومورهای هیپوفیز عبارتند از:
سردرد
مشکلات بینایی
تغییر در رفتار
تغییرات در سطح هورمون
متاستاتیک
تومورهای متاستاتیک مغز یا تومورهای ثانویه مغز در سایر قسمتهای بدن که سرطان در آن وجود دارد شکل می گیرد و از طریق جریان خون به مغز منتقل می شود.
تومورهای متاستاتیک مغز علائم مشابه تومورهای اولیه مغز را نشان می دهند که شایع ترین علائم آن عبارتند از:
سردرد
تشنج
از دست دادن حافظه کوتاه مدت
تغییر در شخصیت یا رفتار
ضعف در یک طرف بدن
مشکلات تعادل
علائم تومورهای مغزی همچنین می تواند شبیه به سایر شرایط پزشکی مانند سردرد و بیماری اسکلروز (MS) باشد.
اکثر سردردها نشانه وجود تومور مغزی نیست و تجربه سردرد به خودی خود معمولاً دلیلی برای نگرانی نیست.
اما علائم بیماری سردرد می تواند شبیه علائم تومور مغزی باشد.
برای اطلاعات بیشتر راجع به سایر مشکلات عصبی و روش های نوین بهبود علائم آنها می توانید به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.