این که کودک شما نتواند مسائل ریاضی خود را حل کند یا چالش های خود را برطرف کند، یادگیری مهارت های حل مسئله به او در مدیریت زندگی کمک می کند. غریزه والدین برای مدیریت و کنترل جزئیات زندگی یک کودک، در سنین خیلی زود از بین می رود. هدف شکل دادن شخصیت مستقل کودکان است.
مطالعه ای در سال 2010 منتشر شده در Behaviour Research نشان داد که بچه هایی که مهارت حل مسئله ندارند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای افسردگی و خودکشی باشند. علاوه بر این، محققان دریافتند که آموزش مهارتهای حل مسئله به کودک می تواند سلامت روان را بهبود بخشد .
شما می توانید آموزش مهارتهای اساسی حل مسئله را در دوران پیش دبستانی شروع کنید و به کودک خود کمک کنید مهارت های خود را در دبیرستان و پس از آن نیز گسترش دهد.
دلایلی که کودکان نیاز به یادگیری حل مسئله دارند
کودکان و نوجوانان هر روز با مشکلات مختلفی روبرو هستند، از مشکلات مدرسه گرفته تا مشکلات موجود در زمین ورزشی. با این حال ، تعداد کمی از آنها فرمول حل این مشکلات را دارند.
کودکانی که فاقد مهارت حل مسئله هستند ممکن است در هنگام مواجهه با مشکلی از انجام اقدامات لازم خودداری کنند. آنها به جای اینکه انرژی خود را برای حل مسئله به کار گیرند، ممکن است وقت خود را برای جلوگیری از روبرو شدن با مسئله، صرف کنند. در مقابل، بعضی کودکان نیز مهارت های حل مسئله را ندارند، بدون شناختن انتخاب هایشان، وارد عمل می شوند. برای مثال:
به کودکان یاد دهید چگونه مسئله را ارزیابی کنند
کودکانی که احساس ناامیدی می کنند، اغلب سعی در حل مسئله نمی کنند. اما وقتی فرمول روشنی برای حل مشکلات به آنها می دهید، در توانایی تلاش خود احساس اطمینان بیشتری می کنند.
در اینجا مراحل برای حل مسئله آورده شده است:
- مشکل را شناسایی کنید . فقط بیان مشکل با صدای بلند می تواند تفاوت بزرگی برای کودکانی که احساس مشکل دارند ایجاد کند. به کودک خود کمک کنید تا مشکل را بیان کند.
- حداقل پنج راه حل ممکن تهیه کنید. تأکید کنید که همه راه حل ها لزوماً نیازی به منطقی بودن و بدون نقص بودن ندارند (حداقل در این مرحله نیستند). اگر در تلاش برای رسیدن به ایده های خود است، به کودک خود کمک کنید تا راه حل ها را توسعه دهد. حتی یک جواب احمقانه یا ایده دور از ذهن، یک راه حل ممکن است. نکته اصلی این است که به او کمک کنید تا ببیند که با کمی خلاقیت می تواند راه حل های مختلف بالقوه بسیاری پیدا کند.
- جوانب مثبت و منفی هر راه حل را مشخص کنید . به فرزند خود کمک کنید تا پیامدهای احتمالی مثبت و منفی را برای هر راه حل بالقوه، شناسایی کند.
- یک راه حل انتخاب کنید. هنگامی که فرزند شما نتایج مثبت و منفی احتمالی را ارزیابی کرد، او را ترغیب به انتخاب راه حل کنید.
- آن را امتحان کنید به او بگویید که راه حلی را امتحان کند و ببیند چه اتفاقی می افتد. اگر این کار به نتیجه نرسد، او همیشه می تواند راه حل دیگری را از لیستی که در مرحله دو تهیه کرده است، امتحان کند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد راه های افزایش توانایی حل مسئله در کودکان و بهبود تمرکز، به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
حل مشکلات را با فرزندان خود تمرین کنید
وقتی مشکلی پیش می آید، برای حل مشکلات فرزندتان عجله نکنید. درعوض، به او کمک کنید تا در مراحل حل مسئله گام بردارد. راهنمایی و مشورت گرفتن را در صورت نیاز پیشنهاد دهید، اما او را برای حل مشکلات به تنهایی تشویق کنید. اگر او قادر به دستیابی به راه حل نیست، کمک کنید تا راه حل ها را پیدا کند. اما به طور خودکار به او نگویید چه باید بکند.
وقتی با مسائل رفتاری روبرو می شوید، از یک روش حل مسئله استفاده کنید. کنار هم بنشینید و بگویید، “شما اخیراً در انجام تکالیف خود مشکل دهید. بیایید این مسئله را با هم حل کنیم. “شما ممکن است هنوز هم بخواهید نتیجه ای برای رفتار نادرست ارائه دهید اما این را روشن کنید که شما در جستجوی راه حل می باشید تا او بتواند دفعه دیگر بهتر عمل کند.
شما همچنین می توانید از یک روش حل مسئله برای کمک به استقلال فرزند خود استفاده کنید. اگر او فراموش کرد که تمرینات فوتبال خود را انجام دهد، بگویید “چه کاری می توانیم انجام دهیم تا اطمینان حاصل شود که این اتفاق دیگر نیفتد؟”
وقتی کودک شما مهارتهای حل مسئله را تمرین می کند ، او را تشویق کنید.
ب پیامدهای طبیعی نیز توجه کنید
پیامدهای طبیعی اعمال کودکان نیز ممکن است مهارت های حل مسئله را نیز آموزش دهد. بنابراین در صورت مناسب بودن، به فرزندتان اجازه دهید با عواقب طبیعی عمل خود روبرو شوند. فقط اطمینان حاصل کنید که انجام این کار بی خطر است.
به عنوان مثال، بگذارید فرزندتان در طول 10 دقیقه اول که در پارک تفریحی هستید، تمام پول خود را خرج کند اگر این چیزی است که او می خواهد. سپس، برای بقیه ی نیازهای روزانه ی او هزینه ای پرداخت نکنید.
این می تواند به بحث در مورد حل مسئله منجر شود تا به او کمک کنیم، دفعه دیگر انتخاب بهتری داشته باشد. این پیامدهای طبیعی را به عنوان یک شانس برای تعامل با او در نظر بگیرید تا بتوانید در کنار هم در حل مسئله مشارکت کنید.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).