تاثیر داروهای ضد افسردگی بر مغز

تاثیر داروهای ضد افسردگی بر مغز با هم بشنویم:

اگر با اختلال افسردگی اساسی، اختلال وسواس فکری اجباری یا بیماری روانی دیگری دست و پنجه نرم می کنید، احتمالاً به استفاده از داروهای ضد افسردگی فکر کرده اید. غیرمعمول نیست که افرادی که  قصد استفاده از داروهای ضد افسردگی را دارند یا حتی در حال حاضر مصرف می کنند سؤالاتی مانند “تاثیر داروهای ضد افسردگی بر مغز  چیست؟” و “آیا داروهای ضد افسردگی به طور دائمی شیمی مغز را تغییر می دهند؟” داشته باشند. دانستن اینکه داروهای ضد افسردگی چگونه بر  میزان مواد شیمیایی مغز شما اثر می کنند می تواند به شما کمک کند تا درک بهتری از این داروها داشته باشند.

بسیاری از افراد با مصرف داروهای ضد افسردگی علائم خود را تسکین  داده‌اند. دانشمندان فکر می کنند داروهای ضد افسردگی توانایی مغز را برای انتقال سیگنال هایی که خلق و خو را تنظیم می کنند، افزایش می دهد. با این حال، دانشمندان هنوز دقیقاً نمی دانند که این داروها چگونه  کار می کنند. یک نظریه این است که افراد مبتلا به افسردگی سطوح پایینی از مواد شیمیایی به نام انتقال دهنده های عصبی دارند.  این انتقال دهنده‌های عصبی پیام‌های عصبی را از سلولی به سلول دیگر منتقل می‌کنند. داروهای ضد افسردگی ممکن است این عدم تعادل های شیمیایی را اصلاح کنند. یا ممکن است سیگنال‌دهی مغز را با بهبود رشد سلول‌ها و اتصالات جدید در مغز بهبود بخشند.

مغز چگونه سیگنال ها را منتقل می کند؟

مغز انسان از حدود 100 میلیارد سلول تشکیل شده است. بین هر سلول شکاف هایی به نام سیناپس وجود دارد. برای انتقال سیگنال از سیناپس ها، سلول های مغزی انتقال دهنده های عصبی ترشح می کنند. انتقال دهنده های عصبی از سیناپس ها عبور می کنند و توسط سلول های مغزی مجاور جذب می شوند. این  امر سلول‌های مغزی را تحریک می‌کند تا انتقال‌دهنده‌های عصبی خود را ترشح کنند، که به نوبه خود، همسایگان خود را فعال می‌کند. به این ترتیب، پیام ها از طریق شبکه وسیع سلول های مغزی منتقل می شوند. اما سلول های مغز نیز باید سیگنال ها را خاموش کنند.

آنها دو راه برای انجام این کار دارند: می توانند انتقال دهنده های عصبی اضافی شناور در سیناپس ها را دوباره جذب کنند، یا می توانند تجزیه و از شر انتقال دهنده های عصبی اضافی خلاص شوند. انواع مختلفی از انتقال دهنده های عصبی از جمله سروتونین، دوپامین و نوراپی نفرین وجود دارد. برای اثربخشی هر چه بیشتر، انواع مختلفی از داروهای ضد افسردگی ساخته شده اند تا بر روی انتقال دهنده های عصبی مختلف اثر بگذارند.

داروهای ضد افسردگی چگونه بر مغز تأثیر می گذارند؟

  برای روشن شدن تاثیر داروهای ضد افسردگی عملکرد آنها در سلول‌های عصبی لازم است یک مثال بزنیم. انتقال دهنده‌های عصبی برای انتقال پیام در فضای بین سلول‌های عصبی رها می‌شوند تا پیام منتقل شود. بعد از انتقال پیام لزومی ندارد که این مواد شیمیایی در فضای بین سلول‌ها باقی بماند بنابراین یک سری مولکول دیگر به این انتقال  دهنده‌های عصبی می‌چسبند و فضای بین سلولی را پاکسازی می‌کنند. انتقال دهنده های عصبی کاملاً در این مولکول ها قرار می گیرند، مانند کلیدها در قفل ها. به طور مثال ترشح دوپامین در مغز باعث انتقال پیام سرخوشی و شادی می‌شود و به فرد انگیزه می‌دهد تا تلاش کند. وقتی انتقال دهنده‌های عصبی به میزان کمتری در فضای بین سلولی وجود داشته باشند خلق و خوی فرد تغییر می‌کند. داروهای ضد افسردگی در واقع مانع ارتباط قفل و کلیدها  یا  همان انتقال دهنده‌های عصبی و مولکول‌های قفل شونده به آنها می‌شود.

در نتیجه، انتقال‌دهنده‌های عصبی بیشتری در سیناپس‌ها باقی می‌مانند و شانس تحریک سلول‌های همسایه را افزایش می‌دهند. همانطور که از نام آنها پیداست، مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) بازجذب (تجزیه) سروتونین را در مغز مسدود می کنند. مهارکننده های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRIs) بازجذب هر دو انتقال دهنده عصبی را مسدود می کنند. NDRI ها مهارکننده های بازجذب نوراپی نفرین و دوپامین هستند. داروهای سه حلقه ای و چهار حلقه ای (TCAs) به طور مشابه عمل می کنند، اما به دلیل داشتن عوارض جانبی بالقوه، کمتر مورد استفاده قرار می گیرند. در نتیجه میزان انتقال دهنده‌های عصبی در فضای بین سلولی زیاد می‌شود و سپس باعث بهبود عملکرد مغز و خلق و خوی فرد می‌شوند.

انواع دیگر  داروهای ضد افسردگی

انواع دیگر داروهای ضد افسردگی متفاوت عمل می کنند. آنتاگونیست‌های سروتونین و مهارکننده‌های بازجذب (SARIs) نه تنها بازجذب سروتونین را مسدود می‌کنند، بلکه به جلوگیری از اتصال سروتونین در مکان‌های خاص کمک می‌کنند و باعث می‌شوند بیشتر به عنوان پیام‌رسان بین سلول‌های مغزی همسایه عمل کنند. مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) با مهار آنزیمی که آنها را تجزیه می‌کند، سطوح بالاتری از انتقال‌دهنده‌های عصبی را حفظ می‌کنند.

مطالعات در حال ظهور نشان می‌دهند که داروهای ضد افسردگی ممکن است سیگنال‌دهی مغز را با تحریک رشد جدید سلول‌های مغزی و گسترش شبکه‌های سلولی مغز بهبود بخشند. مانند شهرها و جاده‌هایی که آن‌ها را به هم متصل می‌کنند، بخش‌هایی از مغز و شبکه‌هایی که آن‌ها را به هم متصل می‌کنند، پیوسته در حال تکامل هستند. با گذشت زمان،  این مسیرها خراب می شوند و  توسط مغز تعمیر، مسیریابی مجدد یا گسترش می یابند. این بازسازی و سیم کشی مداوم مغز یک فرآیند طبیعی به نام نوروپلاستیسیته است. داروهای ضد افسردگی ممکن است به این روند کمک کنند.

تاثیر سریع داروهای ضد افسردگی بر مغز

تصور پزشکان این بوده است که تاثیر داروهای ضد افسردگی پس از چند هفته ظهور می‌یابد، اما یک بررسی جدید نشان می‌دهد که این داروها تنها در عرض سه ساعت بر مغز تاثیر می‌گذارند.  نتایج این بررسی که بوسیله پژوهشگران آلمانی انجام شد، نشان داد که یک دوز داروی ضدافسردگی در عرض سه ساعت تغییرات قابل توجهی در مغز ایجاد می‌کند.

در این مطالعه محققان مغز ۲۲ داوطلب سالم پس از تجویز داروی سیتالوپرام اسکن کردند.این پژوهشگران در آنالیز شبکه اتصالی کل مغز، متوجه شدند که سیتالوپرام پس از سه ساعت باعث کاهش میزان اتصال درونی در اغلب نواحی مغز شده است، اما میزان اتصال دو منطقه خاص مغز یعنی مخچه و تالاموس  افزایش یافته بود.

سیتولاپرام که در انگلیس با نام سیپرالکس و در آمریکا با نام لکساپرو عرضه می‌شود یک بازدارنده انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) است. داروهای ضدافسردگی پرمصرف بسیاری در این گروه دارویی قرار دارند از جمله پروزاک، زولوفت و لکساپرو.مشخص شده است که داروهای SSRI اتصالات در مغز را تغییر می‌دهند و میزان تولید ناقل عصبی سروتونین را بالا می‌برند. اما عموما تصور بر این بوده است که این تاثیر پس از گذشت چند هفته مشخص می‌شود.

دکتر جولیا ساچر از موسسه علوم شناختی و مغز ماکس پلانک در آلمان که سرپرست این تحقیق بود گفت: انتظار نداشتیم که یک داروی SSRI در یک فاصله زمانی کوتاه تاثیر بزرگی بر کل مغز داشته باشد. امید ما این است که یافته‌های این تحقیق به هدایت پزشکان در تصمیم‌گیری‌های بهتر درمانی و انتخاب درست درمان برای بیماران مبتلا به افسردگی بینجامد.

روش های نوین درمان افسردگی

  روش‌های نوین و پیشرفته‌تری وجود دارد که به وسیله القاء جریان خفیف الکتریکی از روی جمجمه تسهیل انتقال رسانی  پیامهای عصبی را در مغز سبب می‌شود در صورتی که علاقمند هستید می‌توانید به کاربرد این روش در درمان افسردگی این مطلب را بخوانید: 

یکی از این درمان ها تحریک الکتریکی ترانس کرانیال (tES) نام دارد. این یک درمان غیر تهاجمی و غیر دارویی است که از پالس های مغناطیسی برای تحریک سلول های عصبی برای بهبود سیگنال دهی مغز استفاده می کند که به تنظیم خلق و خوی فزد افسرده کمک می کند. در مجموع، داروهای ضد افسردگی به بسیاری از افراد کمک کرده تا زندگی رضایت بخشی داشته باشند. اما اگر آنها برای شما تسکین بخش نیستند، یا اگر عوارض جانبی آنها بسیار مضر است، با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید آیا درمان tES ممکن است برای شما مناسب باشد یا خیر.

آیا بدنبال بهترین مرکز با حرفه ای ترین تیم درمانی متشکل از روانپزشکان، روانشناسان، کاردمان ها، نوروساینتیست ها و استفاده از روش های نوین درمانی هستید؟ همه شما شایسته دریافت بهترین ها هستید. همین امروز زمان ویزیت خود را تنظیم کنید! با ما در تماس باشید.

07136476172-09172030360

آدرس: شیراز بلوار بعثت (حدفاصل چهارراه خلدبرین و فلکه سنگی) مجتمع پزشکی مریم طبقه پنجم – انستیتو سلامت مغز

ایمیل: [email protected]

اینستاگرام: danabrain.ir@