گروهی از مطالعات، توانایی بازگویی داستان های متقاعد کننده را به عنوان مزیتی برای بقا در طول تکامل انسان بررسی نموده اند؛ و گروهی دیگر نگاهی بر تاثیرات روانشناختی و درمانی داستان سرایی بر سلامت مغز انداخته اند.
با این وجود، شاید جالب ترین نکته در دنیای پژوهش در باب طول عمر، شمار رو به افزایش افراد مبتلا به دمانسی است که از شرکت در جمع های داستان سرایی گروهی یا خاطره گویی درمانی، بهره میبرند؛ روش هایی که در درمان سایر مشکلات سلامت روان مانند افسردگی نیز مورد استفاده قرار می گیرند.
مطالعات مبنی بر کاربرد خاطره گویی درمانی برای افرادی که از دمانس یا آلزایمر رنج می برند می باشد،
تاتیر این روش را هم بر روی عملکرد شناختی و هم بر فاکتور های کیفیت زندگی مانند شادی و خلق، مورد بررسی قرار داده اند؛ که یه نظر می رسد هر دو مورد با داستان سرایی هدایت شده شخصی و زندگی نامه ،به طور مثبت تحت تاثیر قرار می گیرند.
چگونه از داستان سرایی برای سلامت مغز استفاده کنیم؟
در حالی که برای درک کامل اینکه چگونه خاطره درمانی می تواند برای کمک به همه جمعیت سالخورده به کار گرفته شود، تحقیقات بیشتری لازم است، داده های اخیر نشان می دهند، داستان سرایی مزایای بسیاری از بهبود حافظه تا خلق بهتر و روابط بین فردی بهتر را به همراه دارد.
متاسفانه، امروزه بیشتر اوقات ما، بدون اینکه به چیزی که باید بگوییم فکر کنیم، فقط تلفن را برمیداریم تا با کسی صحبت کنیم.
چطور است این روش را امتحان کنیم: به مغز خود تمرین بدهید و روابط خود را با گفتن داستان تقویت کنید.
مغز شما از تمرین روزانه خلاقیت سود خواهد برد و این روشی فوق العاده برای سهیم شدن با مردمان دنیای شماست
نکاتی درباره داستان سرایی و خاطره درمانی
- هیجان زده شوید.
داستان سرایی یک نمایش است و شما به انرژی و شور و شوق برای بیان یک داستان خوب نیاز دارید. احساساتی شوید حتی اگر احمقانه به نظر برسد.
- لبخند بزنید.
شما می توانید صدای لبخند زدن یک فرد را بشنوید؛ زمانی که یک فرد با لبخندی بر لب داستان می گوید، تغییرات ظریفی در لحن و زیر و بمی صدای او احساس می شود.زمانی که لبخند می زنید، کلمات متفاوتی را انتخاب خواهید کرد. به یاد داشته باشد که داستان سرایی یک سرگرمی نیز هست.
- تمرین کنید.
هر روز صبح یک داستان که قرار است داسنان روز شما باشد را انتخاب کنید. برای بیان داستان چنان پرشور باشید که شنوندگان مشتاق دیدن شما و شنیدن داستان هایتان باشند.
- داستان را کوتاه کنید.
داستان ها می توانند تا ابد ادامه یابند اما یک داستان خوب نیازی به طولانی شدن ندارد، داستان را کوتاه و قوی نگه دارید.
- از جزییات زیادی استفاده کنید.
در طول روز یا در زمان به یاد آوردن خاطره ای از گذشته، بیشتر توجه کنید، جزئیاتی مانند لباس افراد، حرکات آنها و اینکه هر چیز چه احساسی به شما می داد را در نظر بگیرید.نگویید :” او ناراحت به نظر می رسید” بلکه بگویید:” انگار آتش از چشمانش می بارید.” با توصیفات و جزییات، داستان خود را زنده و پویا نگه دارید.
- راهی برای احساسات باز کنید.
صرفا به حقایق نچسبید، آنها بیشتر اوقات کسالت بارند. عواطف خود را بیان کنید.بگویید چرا این احساس به سراغ شما آمد و چه خاطراتی را در ذهنتان زنده کرد.
- شخصیت خلق کنید.
پستچی، لوله کش، …… و …… همگی می تواند شخصیت های داستان شما باشند. بیاموزید تا به ویژگی های شگفت انگیز هر فرد توجه کنید. افراد را در حالی که تلاش می کنید مانند آنها فکر کنید، توصیف کنید.
- فکر نکنید که داستان شما جالب نیست. هر چیزی می تواند جالب باشد؛ اگر به خوبی روایت شود
.اگرا خیرا ماجرای جالبی برایتان اتفاق نیفتاده نگران نباشید؛ در داستان سرایی اینکه “چگونه” روایت می کنید، مهم تر از آنچه روایت می کنید است.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.