تغییرات رفتاری در بیماری آلزایمر
با پیشرفت زوال عقل یک فرد، ممکن است رفتارهایی را آغاز کند که درک آن برای دیگران دشوار باشد. این اتفاق می تواند یکی از سخت ترین جنبه های زندگی با زوال عقل هم برای فرد مبتلا و هم برای اطرافیانش باشد. بیماری آلزایمر چطور رفتار بیمار را تغییر می دهد؟
تغییرات در رفتار گاهی اوقات اولین علامتی است که نشان می دهد فردی به زوال عقل مبتلا شده است. برای برخی از افراد، آنها می توانند به تدریج ظاهر شوند و در ابتدا تشخیص آنها دشوار است. برای دیگران، تغییرات می تواند ناگهانی تر باشد.
مدیریت تغییرات رفتاری در آلزایمر
با پیشرفت زوال عقل، ممکن است تغییرات بیشتری را در رفتار فرد مشاهده کنید که مدیریت آن ها دشوار باشد. بررسی علل آنها و شناسایی نیازهای فرد می تواند کمک کننده باشد.
هنگامی که یک فرد مبتلا به زوال عقل شروع به رفتارهایی می کند که به نظر می رسد نامفهوم است، برخی افراد ممکن است تصور کنند که این نشانه خود این بیماری است، که البته همیشه اینطور نیست.
مهم است که فراتر از رفتار را ببینید و در مورد آنچه ممکن است باعث آن شود فکر کنید.
ممکن است دلایل خاصی وجود داشته باشد که چرا فرد مبتلا به زوال عقل رفتار متفاوتی دارد، مانند:
- ناامیدی یا ترس آنها در مورد تأثیر زوال عقل (مانند از دست دادن حافظه یا مشکلات زبان)
- سلامت روحی و جسمی آنها
- مشکلات آنها در جهت یادآوری تاریخ و روزها؛ به عنوان مثال، ندانستن کدام سال، ماه یا ساعت از روز، یا عدم شناخت مکان های آشنا
- میزان و کیفیت تماسی که با افراد دیگر دارند
- محیط فیزیکی اطراف آنها – برای مثال، اگر اتاق خیلی تاریک باشد، ممکن است فرد گیج و مضطرب شود، زیرا نمی تواند بفهمد کجاست.
- احساس خارج از کنترل بودن، ناامیدی از رفتار دیگران، یا احساس اینکه به آنها گوش نمی دهند یا درک نمی شوند.
زوال عقل آلزایمری می تواند بر شخصیت و عادات فرد تأثیر بگذارد
تاثیر بر عادت و شخصیت فرد ممکن است منجر به تغییراتی در رفتار شود. برای مثال، ممکن است دیگر نتوانند بدون کمک کارهایی را که دوست دارند انجام دهند یا علایق خود را دنبال کنند. یا ممکن است علائم افسردگی را تجربه کنند.
شناخت شخص – نحوه واکنش و برخورد آنها با چیزها، ترجیحات، روال و تاریخچه آنها – می تواند در حمایت از او کمک کند. به عنوان مثال، اگر فرد همیشه بی‌صبر یا مضطرب بوده است، ممکن است اکنون که دچار زوال عقل شده است، بیشتر از این هم باشد.
انواع تغییرات رفتاری در بیماری آلزایمر
پاسخ فرد به نیازهای مختلف به این معنی است که رفتار او ممکن است به طرق مختلفی تغییر کند. برخی از رایج ترین تغییرات در این جا فهرست شده است.
- ممکن است اینها را شنیده باشید که این ها “رفتارهای چالش برانگیز” نامیده می شوند. با این حال، ما به آنها به عنوان “رفتاری که افراد را به چالش می کشد” اشاره می کنیم. مهم است که به یاد داشته باشید که فرد سعی نمی کند سخت گیر باشد. این رفتار می تواند به همان اندازه که برای افرادی که از آنها حمایت می کنند چالش برانگیز باشد.
- افراد مبتلا به زوال عقل اغلب فعالیت های مشابهی را انجام می دهند. ژست های مشابهی می گیرند، یک حرف تکراری می زنند، یک صدای تکراری ایجاد می کنند یا یک سوال را بارها و بارها می پرسند.
چه چیزی باعث رفتاری تکراری در افراد مبتلا به آلزایمر می شود؟
تکرار ممکن است به دلیل از دست دادن حافظه باشد. ممکن است فرد نتواند کاری را که انجام داده یا گفته است یا پاسخی را که به یک سوال دریافت کرده به خاطر بیاورد.
برای مثال، ممکن است مدام چک کنند که کیف دستی خود را همراه دارند، یا به بررسی یخچال خود ادامه دهند تا مطمئن شوند که غذای کافی دارند. درواقع محتمل است که فرد نداند که همچنان همان سوال را می پرسد یا همان عمل را تکرار می کند.
اغلب اگر کسی همان سوال را تکرار می کند، به یک پاسخ احساسی به جای واقعی نیاز دارد. این ممکن است به این دلیل باشد که فرد احساس سردرگمی یا اضطراب می کند.
آنها به جای پاسخ مکرر به سوال خود، به راحتی، امنیت و یا احساس رضایت یا احساس اطمینان نیاز دارند. برای مثال، اگر مدام بپرسند چه روزی است، ممکن است نیاز به اطمینان خاطر داشته باشند که چیزی را فراموش نکرده‌اند تا اینکه بدانند دوشنبه است.
نکاتی برای مدیریت رفتارهای تکراری در بیماری آلزایمر
- سعی کنید صبور باشید و لحن خود را هم سطح و آرام نگه دارید.
- اگر فرد مدام در مورد زمان یا تاریخ سؤال می کند، تقویم یا ساعت را در جایی قرار دهید که به راحتی آن را ببیند.
- به این فکر کنید که چه نیازی ممکن است پشت این رفتار باشد. به عنوان مثال، اگر فرد مدام از او بپرسد که آیا به سوپرمارکت رفته است، ممکن است نگران تمام شدن غذا باشد.
- اگر فرد مدام به دنبال یک مورد خاص است، مکانی را برای آن اختصاص دهید که به راحتی قابل مشاهده و دسترسی باشد.
- ببینید چه چیزی ممکن است باعث این رفتار شود – برای مثال، آیا این اتفاق در همان ساعت از روز یا در اطراف همان افراد رخ می دهد؟
موارد دیگر
- در نظر گرفتن تاریخچه زندگی فرد مفید است. برای مثال، اگر قبلاً در یک کافه، رستوران یا میخانه کار می‌کردند، ممکن است احساس کنند که به پاک کردن سطوح نیاز دارند.
- منحرف کردن حواس شخص یا درگیر کردن او در فعالیتی که از آن لذت می برد می تواند به تغییر تمرکز او بر روی چیز دیگری کمک کند.
- گاهی اوقات کارهای تکراری فرد اضطرابی به نظر می رسد. برای مثال آنها به طور مکرر زیپ ژاکت خود را می بندند و باز می کنند، انگشتان خود را می چرخانند یا همچنان عینک خود را برمی دارند و دوباره به چشم می زنند. اگر چنین است، ممکن است محصولاتی وجود داشته باشند که می‌توانند به ایجاد اطمینان کمک کنند، مانند ماف‌های فیجت یا پیچ‌خوردگی یا پتوهای حسی. اگر این رفتار مضر نیست یا مشکلی ایجاد نمی‌کند، بپذیرید که فرد آن را آرامش‌بخش و آرامش‌بخش می‌بیند و اجازه دهید چنین باشد.
بیماری آلزایمر چطور رفتار بیمار را تغییر می دهد؟
در مطلب بعدی تغییر رفتار آلزایمری دیگر را بررسی می کنیم. برای اطلاع از جدیدترین روش های پیشرفته بازتوانی آلزایمر، با ما در انستیتو سلامت مغز دانا در تماس باشید.
منبع: How does dementia change a person’s behaviour? | Alzheimer’s Society (alzheimers.org.uk)
Repetitive behaviour and dementia | Alzheimer’s Society (alzheimers.org.uk)
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.