غم و اندوه بخشی اجتناب ناپذیر از زندگی است. به ازای هر نفر که می میرد، به طور متوسط پنج دوست نزدیک و اعضای خانواده در غم مرگ خود باقی می گذارند. این شرایط با وجود پاندمی کرونا و مرگ ومیر ناشی از آن بسیار بغرنج و حائز اهمیت است.
در حالی که اندوه یک تجربه جهانی است، نحوه پردازش غم برای هر فرد منحصر به فرد است. فرایند عزاداری زمان می برد و برای هر فرد متفاوت به نظر می رسد. با این حال، بسیاری از افراد داغدیده مشکل خواب دارند. سلامت روان و خواب ارتباط تنگاتنگی با هم دارند و تلفات دردناک از دست دادن یک عزیز می تواند هر دو را ویران کند.
غم چیست؟
اکثر مردم پنج مرحله متمایز از غم را تجربه می کنند:
- ناباوری
- انکار
- عصبانیت
- افسردگی
- پذیرش
این مراحل لزوماً در یک الگوی خطی ظاهر نمی شوند و معمول است که این مراحل را در موج های مختلف شدت در طول فرایند عزاداری تجربه کنیم.
شدت اندوه به تدریج با گذشت زمان کاهش می یابد و در حدود شش ماه، اکثریت مردم قادر به پذیرش این فقدان و ادغام آن در زندگی خود هستند.
چه زمانی غم و اندوه پیچیده می شود؟
برای 10 تا 15 درصد از عزاداران، از شدت غم کاسته نمی شود. این افراد حتی پس از گذشت شش ماه همچنان علائم شدید غم را تجربه می کنند. این به عنوان غم پیچیده، اختلال غم طولانی مدت یا اندوه آسیب زا شناخته می شود. علائم شامل موارد زیر است:
- درد عاطفی مکرر و مزاحم
- اشتغال و اشتیاق مداوم برای عزیز مرحوم شده
- عصبانیت از مرگ فرد
- اجتناب از چیزهایی که آنها را به یاد محبوبشان می اندازد
- از دست دادن اعتماد یا جدا شدن از دیگران
- بی حسی احساسی
- تنهایی
- گناه بازماندن
- احساس از دست دادن بخشی از خویشتن
اندوه پیچیده متمایز از اختلالات سلامت روان مانند افسردگی و اضطراب است، اگرچه اغلب می تواند با افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) همراه باشد.
خطر ابتلای فرد به غم و اندوه پیچیده در حالتی که فرزند یا همسر را از دست میدهد، دو برابر زمانی که با از دست دادن دوست افراد تجربه می کنند.
زنان، افراد مسن، افراد با درآمد کمتر در معرض افزایش اندوه پیچیده هستند.
غم چگونه بر خواب تأثیر می گذارد
بی خواب، یا کمبود آن، یک شکایت شایع از غم و اندوه است. افرادی که علائم غم و اندوه بیشتری دارند بخش قابل توجهی از زمان خود را در بیداری می گذرانند.
افرادی که داغدار هستند نیز به احتمال زیاد از بی خوابی متوسط رنج می برند یا پس از بیدار شدن در نیمه شب دوباره به خواب می روند.
افکار مربوط به محبوب فوت شده، آنها را از خوابیدن در درجه اول باز می دارد. سپس، هنگامی که آنها به خواب می روند، به دلیل خواب دیدن متوفی در طول شب دچار مشکل می شوند.
اندازه گیری کیفیت خواب
محققان اغلب برای ارزیابی کیفیت خواب به شاخص کیفیت خواب پیتسبورگ (PSQI) اعتماد می کنند .
این پرسشنامه که توسط خود فرد تکمیل می شود، نمره ای بین 0 تا 21 را به دارد و اعداد کمتر نشان دهنده خواب بهتر است.
نمره PSQI 5 یا بیشتر نشان دهنده “خواب ضعیف” است. افراد دارای اندوه پیچیده به طور متوسط نمره PSQI را تقریباً دو برابر ، 9.44 اعلام می کنند.
پزشکان متخصص خواب جهت بررسی و رسیدگی به مشکلات خواب ناشی از غم و اندوه میتوانند کمک کننده باشند
خواب و اندوه: یک رابطه دو طرفه
کیفیت پایین خواب یک ویژگی تشخیصی یچیده نیست، اما ممکن است خطر ابتلا به غم پیچیده را افزایش دهد. تعداد فزاینده ای از مطالعات نشان می دهد که اختلال خواب اغلب با غم همراه است و خواب و اندوه یک رابطه دو طرفه دارند.
حدود 91 درصد از افرادی که غم و اندوه پیچیده ای دارند مشکلات خواب را گزارش می کنند. 46 درصد می گویند که حداقل سه بار در هفته، به ویژه به دلیل غم و اندوه در خوابیدن مشکل دارند.
در عین حال، کسانی که از شکایت خواب در هنگام سوگ برخوردارند – از جمله خواب کوتاه، مشکل در به خواب رفتن و بیدار شدن در طول شب – به احتمال زیاد دچار غم و اندوه پیچیده می شوند. به عبارت دیگر، اندوه نه تنها خواب را مختل می کند، بلکه خواب ضعیف می تواند روند سوگ را سخت تر کند.
به عنوان مثال، یک مطالعه روی دانش آموزان داغدیده کالج نشان داد افرادی که از دست دادن دوستان و عزیزان خود رنج می برند نسبت به همسالان غمگین خود بی خوابی بسیار بالاتری دارند.
اندوه از دست دادن همسر و خواب
سالانه بیش از 800000 سالمند آمریکایی همسر یا شریک زندگی خود را از دست می دهند. خواب آشفته و بی کیفیت یک تجربه معمول برای این افراد است. هرچه اندوه آنها بیشتر باشد، خواب آنها بدتر می شود.
از دست دادن شریک زندگی می تواند تأثیر بسزایی در خواب داشته باشد، زیرا فرد داغدار ممکن است چند دهه در رختخواب خود با آن عزیز زندگی کرده باشند. وقتی شریک زندگی آنها می میرد، همه چیز در مورد خوابیدن می تواند متفاوت ، خالی و کمتر امن باشد. در نتیجه، خوابیدن راحت، چالش برانگیزتر است.
از دست دادن همسر در مراحل بعدی زندگی خطرات دیگری را نیز به همراه دارد، از جمله افزایش خطر اقامت در خانه سالمندان و استفاده از دارو.
زنانی که بیوه می شوند بیش از دو برابر بیشتر از خواب آورها برای کمک به خواب استفاده می کنند. هنگامی که کسانی که همسر خود را از دست داده اند دچار غم و اندوه پیچیده ای می شوند، خطر ابتلا به سرطان یا فشار خون بالا در دو سال آینده افزایش می یابد.
خواب ضعیف با پیامدهای ضعیف سلامتی در هر سنی همراه است. برای افراد مسن، خواب ضعیف می تواند خطر مرگ را دو برابر کند.
در بخش دوم این مقاله به سایر بیماریهای مرتبط با غم و اندوه و روش های درمانی را بیان خواهیم کرد.
دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.