دانشمندان کشف کرده اند که اندازه گیری امواج مغزی تولید شده در هنگام خواب REM می تواند پیش بینی کند که آیا بیمار به درمان ناشی از افسردگی پاسخ خواهد داد یا خیر. این موضوع، این امکان را برای بیماران فراهم می کند تا به جای اینکه هفته ها درمان بی اثر را بدون اینکه نتیجه را بدانند، ادامه دهند، به یک روش درمانی جدید روی بیاورند.
دکتر تورستن میکوتیت به عنوان نویسنده اصلی مطالعه گفت: “به معنای واقعی این بدان معناست که بیماران، غالباً در اعماق ناامیدی، ممکن است نیازی به هفته ها صبر نداشته باشند تا ببینند آیا درمان آنها موثر بوده است”
حدود 7٪ بزرگسالان در هر سال دچار افسردگی می شوند (همچنین به عنوان MDD، اختلال افسردگی اساسی شناخته می شود). این یک بار بهداشتی بزرگ است که هر ساله صدها میلیارد یورو / دلار برای اقتصاد هزینه دارد. سالانه حدود 27 میلیون اروپایی و 17 میلیون آمریکایی از MDD رنج می برند.
اکنون درمان استاندارد، استفاده از داروهای ضد افسردگی است، به طور معمول مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI)، مانند پروزاک و فلوکستین.
با این حال، این تأثیرات ممکن است هفته ها یا ماه ها به طول انجامد، به این معنی که بیماران اغلب مجبورند چندین هفته با عمق افسردگی خود روبرو شوند، حتی قبل از اینکه بدانند درمانی که انجام می دهند مؤثر خواهد بود یا خیر.
حدود 50٪ از مبتلایان به درمان ضد افسردگی اولیه پاسخ نمی دهند، این بدان معناست که پس از چهار هفته درمان بی اثر، پزشکان باید استراتژی درمانی خود را تغییر دهند و برای چهار هفته دیگر منتظر پاسخ باشند.
توانایی پیش بینی پاسخ از اوایل بعد از یک هفته درمان برای بیماران افسرده بسیار مفید خواهد بود و باعث کاهش زمان پاسخ درمانی می شود.
تیمی به سرپرستی دکتر تورستن میکوتیت، از دانشگاه بازل، یک آزمایش کنترل شده تصادفی روی 37 بیمار مبتلا به افسردگی اساسی انجام داده اند. همه با داروهای ضد افسردگی تحت درمان قرار گرفتند، 15 نفر به گروه کنترل تقسیم شدند، در حالی که 22 نفر باقیمانده مشخصات خود را به روانپزشک مسئول درمان دادند.
همه افراد امواج مغزی آنها در طول خواب REM کنترل شد. (شامل اندازه گیری موج تتا پیش پیشانی در خواب REM بود).
روانپزشکان مسئول بیماران گروه درمانی امواج مغزی را تفسیر کردند تا ببینند آیا درمان مؤثر است یا خیر و یا اینکه درمان را تغییر ندهند. هدف کلی مشاهده کاهش 50 درصدی علائم افسردگی بود که با مقیاس استاندارد افسردگی همیلتون اندازه گیری شد.
پزشکان از اوایل یک هفته پس از شروع درمان، بیماران را آزمایش کردند تا ببینند امواج مغزی مؤثر بودن درمان ضد افسردگی را نشان می دهد یا خیر. آن دسته از بیمارانی که بعید به نظر می رسید درمان موفقی داشته باشند، بلافاصله به درمان دیگری روی می آورند.
پس از 5 هفته مشخص شد که 87.5٪ از این بیماران پاسخ بهبود یافته ای دارند، در حالی که فقط 20٪ در گروه شاهد بود.
“این یک مطالعه آزمایشی است، اما با این وجود پیشرفتهای نسبتاً قابل توجهی را نشان می دهد. ما توانسته ایم نشان دهیم که با پیش بینی عدم پاسخ به داروهای ضد افسردگی، توانستیم استراتژی درمان را کم و بیش بلافاصله تطبیق دهیم: این به ما امکان می دهد تا به طور قابل توجهی میانگین مدت زمان شروع درمان و پاسخ ضد افسردگی را کوتاه کنیم، که به خصوص برای بیماران دچار افسردگی های جدی، امری حیاتی است.
برای اطمینان از تطابق نتایج لازم است که با گروه بزرگتری از بیماران تکرار شود. بیماران باید در شرایطی قرار بگیرند که بتوان خواب REM آنها را کنترل کرد، بنابراین این امر به مراقبت بیشتر از فقط دادن قرص و انتظار برای دیدن اتفاقات نیاز دارد.
“این بدان معنی است که نظارت بر درمان گران تر خواهد بود، اگرچه پیش بینی می کنیم که با انجام درمان مناسب خیلی زودتر جبران شود. ما در حال کار بر روی روشهای ساده سازی این موضوع هستیم.”
“ما ممکن است بیمارانی که در معرض خطر هستند، به عنوان مثال کسانی که در معرض خطر خودکشی هستند، بسیار سریعتر از آنچه در حال حاضر می توانیم را درمان کنیم. اگر تأیید شود که این مؤثر است، زندگی آن ها را نجات می دهد ”
“بیشتر اوقات، بیماران باید حدود 4 هفته صبر کنند تا بتوانند تشخیص دهند که آیا به یک داروی ضد افسردگی خاص پاسخ می دهند یا خیر. این یک فرآیند بسیار ناتوان کننده و طولانی است و اغلب باید درمان متفاوتی برای آن آغاز شود.
مطالعه نتایج ارائه شده توسط Mikoteit جالب توجه است و نشان می دهد که می توان با استفاده از یک معیار اندازه گیری فیزیولوژیکی پاسخ (الگوی خواب REM) تشخیص داد که آیا یک درمان بسیار سریعتر کار می کند – حتی پس از یک هفته درمان”.
برای اطلاعات بیشتر به مؤسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
منبع:
by European College of Neuropsychopharmacology
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.