این مقاله چکیده مصاحبه ای با پروفسور Carl Philpott در دانشگاه East Anglia درباره از دست دادن حس بویایی و چشایی به عنوان علائم ابتلا به ویروس کورونا می باشد.
چه چیزی به انجام تحقیقات در مورد COVID-19 و از بین رفتن حس بویایی منجر شد؟
این کار از زمانی آغاز شد که تعداد فزاینده ای از گزارش های حکایتی وارد صندوق پستی ایمیل من شد.
من به عنوان یک پزشک، یک سرویس تخصصی برای این بیماران انجام می دهم و بنابراین از آنجا که به عنوان یکی دیگر از علائم احتمالی در نظر گرفته می شود، و به طور بالقوه یک علامت در افرادی است که ممکن است دچار ابتلا به ویروس کورونا COVID-19 اما بدون علامت باشند، انجام این تحقیق بسیار حائز اهمیت بود.
علائم شایع ویروس کورونا چیست؟
دو علائم اصلی که توسط بهداشت عمومی انگلیس و سازمان بهداشت جهانی منتشر می شود تب و سرفه خشک است.
این حالت به دشواری تنفسی، تنگی نفس منجر می شود و سپس تعدادی از علائم دیگر که پیشنهاد شده است، مانند اختلالات دستگاه گوارش، اسهال، سایر علائم تنفسی فوقانی، درد عضلانی، خستگی عمومی – علائم ویروسی معمولی.
از بین رفتن احساس بویایی به طور رسمی به عنوان علائم ویروس کورونا شناخته نشده است، حتی اگر گاهی در تلویزیون و رسانه ها مطرح می شود.
بنابراین، درست است که این موضوع بسیار مورد توجه قرار گرفته است، اما هنوز توسط سازمان بهداشت جهانی به عنوان علامت ویروس کورونا اعلام نشده است.
برنامه ای وجود دارد که در آن افراد می توانند علائم COVID-19 خود را پیگیری کنند. چرا پیگیری علائم افراد مهم است؟
از این برنامه برای تبدیل شواهد حکایتی به شواهد قطعی، استفاده می شود. با این وجود مشکلات اساسی وجود دارد. داده ها اخیراً از کالج کینگ در لندن از برنامه ردیابی COVID-19 منتشر شد که در آن تنها 0.1٪ از افراد پاسخ دهنده در واقع برای COVID-19 آزمایش شده اند. این بدان معنی است که دو مشکل وجود دارد.
مشکل اول تعداد افراد آزمایش شده است که این علائم را تأیید می کنند، و این که چگونه از بین رفتن احساس بویایی به طور موقت نشان دهنده سرماخوردگی است یا با سایر ویروس هایی که در این زمان از سال وجود دارند مرتبط است، که این مورد باید مورد توجه قرار گیرد.
مشکل بزرگ دیگر این است که تعداد زیادی از افراد به طور کلی تحت تأثیر قرار می گیرند. بنابراین، چند درصد هستند که در آن ها احساس بویایی صد در صد از بین می رود. تا کنون، من درصدهایی از 10٪ از گروههای مختلف چین را گزارش کرده ام که احساس بویایی را از دست داده اند، تا این مطالعه که 80٪ در یک گروه از بیماران گزارش شده است.
من معتقدم آنچه که عامل اصلی بروز این علائم در ارتباط با COVID-19 است، گزارشهای توصیف کننده این موضوع بوده اند که تحت تأثیر کارمندان مراقبت های بهداشتی در کشورهای دیگر قرار دارند. به عنوان مثال، ایتالیا گزارش هایی در مورد تیم های پزشکی گزارش داده است که پس از تماس با بیمار آلوده، از دست دادن حس بویایی را گزارش کرده اند.
بنابراین، هر چه تعداد بیشتری از کارکنان مراقبت های بهداشتی را که از دست دادن بو را گزارش کرده اند، آزمایش کنیم، اطمینان بیشتری می توانیم داشته باشیم که آیا این یک علامت آلودگی به ویروس کورونا است و چه درصد از افراد تحت تأثیر آن قرار دارند.
رابطه بو و طعم چیست؟
در زبان انگلیسی و در فرهنگ غربی رایج است، ما در مورد چشیدن غذا صحبت می کنیم، وقتی در واقع منظور ما این است که در واقع همزمان عطر و طعم غذا برای ما خوشایند بوده است.
وقتی غذا می خوریم، به طور همزمان بو را همراه با طعم حس می کنیم. از دیدگاه پزشکی، طعم همان اتفاقی است که برای جوانه های چشایی می افتد، که در زبان یافت می شوند، همچنین در سایر قسمت های دهان و بالای گلو نیز وجود دارند. جوانه های چشایی حس شوری، شیرینی، ترشی، تلخی و حسی را که به امامی معروف است، می گیرند.
هنگامی که غذا را درون دهان می گذارید، عطر و بوی غذا را از طریق بینی خود تنفس می کنید. این نوعی استنشاق معکوس است، بنابراین شما با بینی خود بازدم می کنید و عطر و طعم مواد غذایی گیرنده های بویایی را درگیر می کنند.
در عین حال، غذا بر روی زبان شما احساس طعم را به وجود می آورد – این دو چیز با هم اتفاق می افتند. مثال دیگر اینکه وقتی افراد درباره بوی شیرین مانند وانیل صحبت می کنند. این امر به این دلیل است که به ناچار، هر زمان که وانیل را بو می کنید، احتمالاً آن را در یک دسر شیرین مزه کرده اید، بنابراین احساس شیرینی به وجود می آید.
بنابراین، شما هر دو چیز را با هم تجربه می کنید، حتی اگر آنها یک اتفاق جداگانه باشند.
در کلینیک تخصصی من، برای هر 100 بیمار که از بو و طعم و مزه شکایت دارند، فقط در یکی از این بیماران در واقع اختلال طعم و مزه وجود خواهد داشت. اکثریت فقط مشکل بویایی دارند.
آیا آنوسمی یک علامت شایع عفونت ویروسی است
از بین رفتن بو و یا آنوزمی در طی عفونت های دستگاه تنفسی شایع ناشی از ویروس ها (سرماخوردگی) می تواند تا حدودی متفاوت باشد.
معمولاً این امر به این دلیل است که بینی افراد دچار احتقان می شود و بنابراین جریان هوا در قسمت بالای بینی آنها کاهش می یابد.
بیمارانی که من به طور معمول در کلینیک خود می بینم، تقریباً از هر چهار نفر یک مورد بعد از آلودگی به ویروس دچار از دست دادن حس بویایی خواهد شد.
چگونه ویروس ها می توانند به گیرنده های بویایی آسیب برسانند؟
در از بین رفتن احساس بویایی بعد از آلودگی به ویروس (که حدود 11 تا 12 درصد از کل علل از بین رفتن بو را شامل می شود)، آنها دچار سرماخوردگی و تمام علائم معمول از جمله از بین رفتن احساس بویایی می شوند- با این وجود، در حالی که تمام علائم دیگر از بین رفته اند، حس بویایی برنگشته است.
در این موارد، اگر شما مطالعات میکروسکوپی در بافت را انجام دهید، می بینید که ویروس به ساختار سلول های گیرنده آسیب می رساند.
به طور معمول، خواهید دید که انتهای گیرنده های بویایی که در مخاط فرو می رود، از بین رفته است، بنابراین سلول ها نمی توانند بویی از مخاط بینی دریافت کنند.
چگونه COVID-19 می تواند باعث بروز آنوسمی شود؟
داده های اولیه از تحقیقات در مورد COVID-19 مکانیسم آسیب در کورونا ویروس را نشان می دهد. یک تئوری این است که ویروس به سلولهای گیرنده، آسیب می زند.
این امر باعث ایجاد تورم زیادی در سطح بافت عمومی و به ویژه سلولهای گیرنده می شود. ما فکر می کنیم که دلیل اینکه بسیاری از افراد گزارش از دست حس بویایی در ابتلا به COVID-19 را می دهند، و سپس سریعاً آن را بازیابی می کنند، اینست که سلولهای گیرنده آنها به طور ویژه آسیب نمی بینند.
همچنین شواهد جدیدی وجود دارد که نشان می دهد، در برخی از افراد، کروناویروس به بافت های عصبی حمله می کند و باعث ایجاد تأثیر بر اعصاب مرکزی در برخی از ساختارهای عمیق تر مغز می شود.
این می تواند توضیح دهد که چرا برخی از افراد حتی وقتی در یک دستگاه تهویه مطبوع هستند، بد عمل می کنند. ناحیه ای از مغز که تنفس را کنترل می کند، ممکن است به جای ریه های آنها آسیب دیده باشد.
بنابراین، ممکن است که همین اتفاق در حس بویایی رخ دهد و تأثیر آن بر مسیرهای عصبی درگیر در بویایی باشد.
آیا OVID-19 از طریق دهان راحت تر از بینی وارد بدن ما می شود؟
من نمی دانم که از طریق بینی یا دهان راحت تر وارد می شود، اما نکته مهم این است که ویروس از طریق مجاری تنفسی وارد می شود، زیرا به نظر می رسد بعد از برقراری تماس با افراد، جایگاه اصلی عفونت مجاری تنفسی آن هاست که با لمس چیزی آلوده، مبتلا می شوند.
آنچه مشخص است این است که بینی بالاترین سطح بار ویروسی را دارد، بنابراین وقتی ویروس نسخه هایی از خودش را تولید و منتقل می کند، بینی با ویروس کورونا COVID-19 خطرناک ترین مکان در راه هوایی است.
آیا سازمان بهداشت جهانی و بهداشت عمومی انگلیس باید این علائم را به عنوان یک علامت هشدار دهنده در نظر بگیرند؟
من بخشی از یک کنسرسیوم جهانی به نام GCCR هستم که یک یا دو هفته پیش برای تلاش و ایجاد بررسی جهانی این مشکل راه اندازی شده است.
همه ما در سراسر دنیا گزارشهایی را مشاهده می کنیم که از طریق متخصصان گوش، بینی و گلو و یا به طور کلی از طریق پزشکان انجام می شود که با ظهور ویروس کورونا COVID-19 کاهش ناگهانی احساس بویایی به وجود آمده است.
این بدان معناست که حتی اگر کسی به ظاهر خوب باشد، خطر انتقال این موارد به افراد دیگر وجود دارد. بنابراین، باید این آگاهی داده شود که اگر احساس بویایی شما ناگهان از بین رفته است، در خانه بمانید. ممکن است به دلیل ویروس کورونا COVID-19 نباشد، اما بهتر است که جانب احتیاط را حفظ کنید که مطمئن شوید خطر انتشار آن را به افراد دیگر نخواهید داد.
اگر آنوسمی به عنوان یک علامت هشدار دهنده برای COVID-19 شناخته شود، آیا می توان از این امر برای جلوگیری از شیوع آن استفاده کرد؟
به طور بالقوه بله، زیرا اگر تعدادی از افراد آنجا هستند که فقط احساس بویایی خود را از دست می دهند و در غیر این صورت خوب باقی می مانند، در صورت عدم آگاهی از این علامت احتمالی ممکن است به حالت عادی ادامه دهند و بقیه را بیمار کنند.
اگر برخی از افراد به خصوص در حرفه مراقبت های بهداشتی وارد کار شوند و حس بویایی خود را از دست دهند، می توانند ناخواسته آن را به بقیه منتقل کنند.
آیا ممکن است افراد به دلیل COVID-19 به صورت دائم حس بویایی خود را از دست بدهند؟
این سؤالی است که هفته ها و ماه های آینده جواب آن داده خواهد شد. پس از اینکه افراد بعد از بهبودی علائم خود را گزارش دهند.
برای تعیین بیشتر رابطه COVID-19 با آنوزمی چه تحقیقات دیگری لازم است انجام شود؟
من فکر می کنم که وقتی می دانیم بیماران مثبت ویروس کورونا COVID-19 کیستند و می دانیم که بیماران مبتلا به مشکلات بویایی چه کسانی هستند، می توانیم این بیماران را به صورت طولانی مدت پیگیری کنیم. باید راهی برای ردیابی افراد به مرور زمان وجود داشته باشد تا بدانیم که آیا این علائم به طور خودبخود برطرف شده است یا اینکه گروهی از افراد وجود دارند که در این خصوص مشکل باقیمانده ای دارند.
من امیدوارم که تحقیقات در این زمینه ادامه یابد و در آینده شناخت بهتری نسبت به این موضوع پیدا کنیم.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنید.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.