سندرم تاکیکاردی پاسچر (POTS) وضعیتی است که به دلیل اختلال در سیستم قلبی عروقی به وجود می آید، بویژه زمانی که بیمار موقعیت بدن را از حالت دراز کشیده به حالت ایستاده تغییر می دهد. مغز و بدن دارای یک سیستم بسیار تنظیم شده هستند که فشار خون و ضربان قلب را کنترل می کند تا بدون توجه به موقعیت، جریان خون به مغز منتقل شود.
با POTS، این سیستم به درستی کار نمی کند. بیماران POTS معمولا علائم قلب با فعالیت بیش از حد، سردرد / میگرن، درد قفسه سینه، سرگیجه و خستگی را احساس می کنند. POTS یک شکل از Dysautonomia است که به این معنی است که تنظیم نا منظم سیستم عصبی خودمختاری وجود دارد که کنترل فرآیندهای اتوماتیک بدن از جمله فشار خون، ضربان قلب و تنفس را بر عهده دارند.
POTS در زنان سنین 13-50 بیشترشایع است و معمولا به علت ترومای سر، عفونت و بیماری مزمن به ویژه در بیماری هایی که شخص برای مدت طولانی بدون حرکت مانده است، اتفاق می افتد.
اغلب بیماران مبتلا به میگرن مزمن از Dysautonomia نیز رنج می برند. میگرن می تواند از ناحیه های خاصی از ساقه مغز باشد که موجب افزایش سیگنالینگ به سایر قسمت های مغز می شود. این ممکن است موجب تحریک بیش از حد سیگنال های درد و یا تنگ شدن عروق خونی در مغز شود که درد شدید و یا اختلال بینایی، شنوایی، تعادل و شناخت را ایجاد می کند.
انواع مختلفی از میگرن و بسیاری از علل از جمله اختلال در تنظیم هورمون، آسیب سر، آلرژی غذایی و ژنتیک وجود دارند. بسیاری از افرادی که از میگرن رنج می برند، پیش از میگرن دچار حالت اورا می شوند که ممکن است منجر به اختلالات تصویری ، بوی عجیب، سرگیجه یا دیگر احساسات عجیب و غریب شوند.
درمان طب سنتی POTS شامل توصیه هایی برای افزایش تمرکز نور، افزایش نمک و مصرف آب و سایر تغییرات در رژیم غذایی است. در بعضی موارد، داروهای مختلف برای افزایش فشار خون و کاهش ضربان قلب استفاده می شوند. درمان سنتی میگرن اغلب شامل داروهایی است که درد و حساسیت میگرن را کاهش می دهند. در موارد شدید، بیماران ممکن است در بیمارستان بستری شوند و داروهای قوی برای میگرن مصرف کنند.
چگونه می توان شرایط را با بهبود عملکرد مغز و اعصاب بهتر کرد؟ روش های نورولوژیک کاربردی برای درمان POTS و میگرن، تشخیص اینکه چه بخشی از مغز به خوبی کار نمی کند یا تعیین سیگنال های اشتباه به قسمت های دیگر مغز و بدن، می تواند بسیار کمک کننده باشد.
در موارد POTS یا میگرن، هدف درمان این است که سیستم عصبی اتونومیک برای کاهش حالت جنگ و گریز (سمپاتیک) و افزایش حالت استراحت و هضم (پاراسمپاتیک) تنظیم شود. هنگامی که این سیستم ها تنظیم می شوند، ضربان قلب و فشار خون تثبیت شده و علائم POTS و میگرن اغلب محو می شوند.
در اکثر موارد استفاده از روش های توانبخشی عصبی می تواند بسیار مفید واقع شود. گزینه های مختلف درمان بسته به علت عدم تعادل انجام می شوند. در موارد دیگر برای تعیین علت اصلی مشکل، آزمایش هورمونی و آزمایش حساسیت غذایی مورد نیاز است.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.