سکته مغزی
سکته مغزی یک بیماری جدی تهدید کننده زندگی است. زمانی اتفاق می افتد که جریان خون بخشی از مغز قطع شود. سکته مغزی یک اورژانس پزشکی است و درمان فوری ضروری است.
هر چه فرد زودتر درمان سکته مغزی را دریافت کند، احتمال آسیب کمتری وجود دارد. اگر مشکوک هستید که شما یا شخص دیگری دچار سکته مغزی شده اید، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
علائم سکته مغزی
علائم اصلی سکته مغزی را می توان با کلمه FAST به خاطر آورد.
صورت. ممکن است صورت از یک طرف افتاده باشد. ممکن است فرد نتواند لبخند بزند یا دهان یا چشمش افتاده باشد.
بازوها. فرد مشکوک به سکته مغزی ممکن است نتواند هر دو دست خود را بلند کند و آنها را در آنجا نگه دارد. علت آن هم ضعف یا بی حسی در یک بازوست.
گفتار. گفتار آنها ممکن است نامفهوم یا درهم باشد. یا ممکن است فرد علیرغم اینکه بیدار به نظر می رسد، اصلا نتواند صحبت کند. آنها همچنین ممکن است در درک آنچه شما به آنها می گویید مشکل داشته باشند.
زمان. وقت آن است که در صورت مشاهده هر یک از این علائم یا علائم، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
علل سکته مغزی
مانند همه اندام ها، مغز نیز برای عملکرد صحیح به اکسیژن و مواد مغذی تامین شده توسط خون نیاز دارد. اگر جریان خون محدود یا متوقف شود، سلول های مغز شروع به مردن می کنند.
این اتفاق می تواند منجر به آسیب مغزی، ناتوانی و احتمالاً مرگ شود. دو علت اصلی برای سکته مغزی وجود دارد:
ایسکمیک. در آن جریان خون به دلیل لخته شدن خون متوقف می شود. 85٪ از کل موارد را تشکیل می دهد.
هموراژیک. جایی که رگ خونی ضعیفی که مغز را تامین می کند می ترکد.
همچنین یک بیماری مرتبط به نام حمله ایسکمیک گذرا (TIA) وجود دارد که در آن خون رسانی به مغز به طور موقت قطع می شود. این باعث چیزی می شود که به عنوان سکته کوچک شناخته می شود. می تواند چند دقیقه طول بکشد یا تا 24 ساعت ادامه داشته باشد.
TIAها باید فوراً درمان شوند. زیرا اغلب یک علامت هشدار دهنده هستند که در آینده نزدیک در معرض خطر سکته کامل قرار دارید. در اسرع وقت به دنبال مشاوره پزشکی باشید، حتی اگر علائم شما بهتر شود.
برخی شرایط خطر ابتلا به سکته مغزی را افزایش می دهند، از جمله:
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- ضربان قلب نامنظم (فیبریلاسیون دهلیزی)
- دیابت
مطالعه ای در شماره آنلاین Neurology منتشر شده است.
دریافت واکسن سالانه آنفولانزا ممکن است با کاهش خطر سکته مغزی همراه باشد.
دکتر فرانسیسکو جی. د آباجو، از نویسندگان این مطالعه است.
او گفت:
«مطالعات نشان داده‌اند که ابتلا به آنفولانزا خطر سکته مغزی را افزایش می‌دهد. اما تحقیقات در مورد اینکه آیا دریافت واکسن آنفولانزا می‌تواند به محافظت در برابر سکته مغزی کمک کند یا خیر، در حال انجام است.
این مطالعه مشاهده‌ای نشان می‌دهد کسانی که واکسن آنفولانزا مصرف می‌کنند کمتر در معرض خطر سکته هستند. برای تعیین اینکه آیا این به دلیل اثر محافظتی خود واکسن است یا سایر عوامل، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. این مطالعه سکته مغزی ایسکمیک را مورد بررسی قرار داد. نوعی از سکته که به دلیل انسداد جریان خون به مغز ایجاد می شود و شایع ترین نوع سکته مغزی است.
برای این مطالعه، محققان از پایگاه داده مراقبت های بهداشتی در اسپانیا استفاده کردند.
افرادی را که حداقل 40 سال سن داشتند و اولین سکته مغزی را در یک دوره 14 ساله داشتند، شناسایی کردند. هر فردی که دچار سکته مغزی شده بود با پنج نفر هم سن و جنس مقایسه شد. 14322 نفرکه سکته کرده بودند و 71610 نفر غیر سکته ای را بررسی کردند.
سپس محققان بررسی کردند که آیا افراد حداقل 14 روز قبل از سکته و یا قبل از همان تاریخ برای کسانی که سکته نکرده اند واکسن آنفولانزا دریافت کرده اند یا خیر.
در مجموع 41.4 درصد از کسانی که سکته کرده اند واکسن آنفولانزا دریافت کرده اند. در مقابل 40.5 درصد از کسانی که سکته نکرده اند واکسن دریافت کرده بودند. اما افرادی که این واکسن را دریافت کردند احتمال بیشتری داشت که مسن‌تر باشند. شرایط دیگری مانند فشار خون و کلسترول بالا داشته باشند که احتمال سکته مغزی را در آنها افزایش می‌دهد.
محققان تمام شرایط را بررسی کردند:
هنگامی که محققان این عوامل را دقیق ارزیابی کردند، دریافتند کسانی که واکسن آنفولانزا دریافت کرده اند، 12 درصد کمتر از کسانی که واکسن دریافت نکرده اند، در معرض سکته مغزی هستند. محققان همچنین بررسی کردند که آیا واکسن ذات الریه تاثیری بر خطر سکته مغزی دارد یا خیر. آنها هیچ اثر محافظتی پیدا نکردند.
د آباجو گفت: «این نتایج دلیل دیگری برای افراد برای دریافت واکسن آنفولانزای سالانه است. به خصوص اگر در معرض خطر سکته مغزی قرار داشته باشند. “این که بتوانید با انجام چنین اقدام ساده ای خطر سکته مغزی خود را کاهش دهید بسیار قانع کننده است.”
از آنجایی که این مطالعه مشاهده ای بود، ثابت نمی کند که تزریق واکسن آنفولانزا خطر سکته را کاهش می دهد. فقط یک تداعی را نشان می دهد. ممکن است عوامل دیگری وجود داشته باشند که اندازه گیری نشده باشند و بر خطر سکته مغزی تأثیر بگذارند.
درمان سکته مغزی
درمان بستگی به نوع سکته مغزی دارد. از جمله اینکه کدام قسمت از مغز تحت تأثیر قرار گرفته و چه چیزی باعث آن شده است. سکته مغزی معمولا با دارو درمان می شود. این ها شامل داروهایی برای جلوگیری و حل کردن لخته های خون، کاهش فشار خون و کاهش سطح کلسترول است. در برخی موارد، ممکن است برای از بین بردن لخته های خون نیاز به اقداماتی باشد. همچنین ممکن است برای درمان تورم مغز و کاهش خطر خونریزی بیشتر نیاز به جراحی باشد.
بهبودی پس از سکته مغزی
افرادی که از این مشکل جان سالم به در می برند اغلب با مشکلات طولانی مدت ناشی از آسیب مغزی مواجه می شوند. برخی از افراد قبل از اینکه بتوانند استقلال قبلی خود را بازیابی کنند به دوره طولانی توانبخشی نیاز دارند. در حالی که بسیاری هرگز به طور کامل بهبود نمی یابند. آنها پس از سکته مغزی نیاز به حمایت مداوم دارند.
مقامات محلی باید خدمات بازیابی رایگان را برای هر کسی که به آن نیاز دارند ارائه دهند. این خدمات به فرد در حال بهبودی از سکته کمک می کند تا مهارت های مورد نیاز خود را برای زندگی مستقل در خانه یاد بگیرد.
برخی از افراد همچنان به نوعی مراقبت یا کمک برای فعالیت های روزانه خود نیاز دارند. به عنوان مثال، یک کارگر مراقبتی ممکن است برای کمک به شستن و لباس پوشیدن یا همراهی به خانه او بیاید.
ما در انستیتو سلامت مغز دانا با استفاده از به روزترین ابزارهای نوروتکنولوژی در جهت رفع مشکلات حرکتی و شناختی ناشی از سکته در کنارتان هستیم.
منبع: Can the Flu Shot Reduce Your Risk of Stroke? – Neuroscience News
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.