ارتباط تکنولوژی و احساس خوشبختی
یکی از افسانه ها در مورد عصر دیجیتال این است که ما زمان زیادی را با موبایل هایمان می گذارنیم چون از این کار لذت می بریم. اما واقعیت این است که ما زمان زیادی را پای موبایل هستیم چون احساس می کنیم مجبوریم.
نوتیفیکیشن ها: تامین کننده ی دائمی دوپامین
شما چه طور می توانید رفتار خواهان دوپامین خود را کنترل کنید که باعث می شود به طور متوسط در روز بیش از 2500 بار گوشی خود را چک کنید؟
گام اول برای به دست آوردن کنترل، خاموش کردن نوتیفیکیشن همه ی برنامه های گوشی است. با این کار شما آرامش حاصل از نبودن هشدار هایی که توجه شما را جلب می کنند را پیدا می کنید.
همانطور که دیوید گرینفیلد-مدیر مجموعه ی اعتیاد به اینترنت و تکنولوژی- می گوید:”صدای نوتیفیکیشن باعث می شود احساس کنیم یک پاداش در انتظار ماست.”
او در توضیح بیشتر این مکانیزم می گوید:
“شنیدن نوتیفیکیشن موبایل با ترشح دوپامین به شما می گوید که یک اتفاق افتاده است. انتظار برای لذت بیشتر از حتی خود لذت باعث ترشح دوپامین می شود.
شنیدن صدای نوتیفیکیشن باعث می شود شما انتظار داشته باشید یک خبر یا داده ی جدید دریافت کنید.این چیزی است که شما را مجبور به این کار می کند و این اتفاق به طور مکرر و پشت سر هم می افتد.
نوتیفیکیشن ها یکی از خطرناک ترین ویژگی های تلفن های هوشمند هستند چون باعث می شوند شما به دنبال لذت بالاتر باشید، در حالی که اغلب اعتیاد ها شما را به دنبال لذتی می کشانند که یک بار تجربه کرده اید و به دنبال بازسازی آن تجربه هستید.”
تنها خاموش کردن صدای نوتیفکیشن ها کافی نیست و با خاموش کردن کامل همه ی پیغام ها شما به آرامش بهتری می رسید.
مارک ویلیامز روانشناس و مدیر مرکز ذهن آگاهی استفورد توضیح می دهد که جه طور زندگی های شلوغ ما، ما را در یک وضعیت پرتنش و بر انگیخته قرار می دهد.
“چیزی که ما از بررسی اسکن های مغزی افرادی که همواره در حال کارو رفت و آمد هستند می دانیم ،این است که بخشی از مغز که انسان را در حالت هشدار قرار می دهد در آن ها همواره فعال است.آن ها در حال کار و رفت و آمد هستند درست مانند این که در حال فرار از یک حیوان درنده باشند.”
نوتیفیکیشن ها: عامل حواس پرتی
نه تنها وجود نوتیفیکیشن های فراوان شما را در یک وضعیت همیشگی اضطراب و هشدار قرار می دهد، بلکه چک کردن مکرر تلفن،صدای پیغام ها یا بالا آمدن نوتیفیکیشن ها باعث می شود شما حواس پرت شوید و نتوانید برای مدت طولانی روی یک موضوع یا کار دیگر تمرکز کنید.
و برخلاف آنچه ممکن است شنیده باشید، چند کاری(multitasking) مفید نیست. پژوهش ها نشادن داده اندکه انجام دو کار همزمان با هم به جای انجام آن ها پشت سر هم و هر کدام در یک زمان جداگانه، توان شناختی بیشتری مصرف می کند و زمان بیشتری می برد و در نتیجه مغز را خسته می کند. این موضوع باعث استرس بیشتر و درنتیجه خطاهای بیشتر می شود.
همانطور که روانشناس شناختی دنیل ویلینگهام میگوید: “یکی از ویژگی های سرسختانه ی ذهن ما این است که یک کار در یک زمان را بهتر از چندین کار در یک زمان انجام میدهیم.” و به همین دلیل، چندکاری استفاده ی بهینه ای از زمان نیست.
بر اساس یک مطالعه ، افرادی که چندکاری انجام می دادند به طرز عجیبی در توانایی تغییر تسک و جا به جا کردن توجه هم ضعیف تر بودند.
تصمیم با شماست!
همه ی مطالبی که ذکر شد به این معناست که شما باید یک تصمیم بگیرید.
گزینه ی اول این است که بپذیرید حجم زیادی از تمرکز خود را صرف نوتیفیکیشن ها کنید، با افرادی که برایتان مهم هستند کاملا در ارتباط باشید و پروژه های کاری خود را کاملا دنبال کنید.
گزینه ی دوم این است که به سادگی نوتیفیکشن های گوشی خود را خاموش کنید.
با حذف حواس پرتی هایی که هر لحظه شما را از انجام کاری که برایتان مهم است باز می دارند و توجه شما را به هزاران اطلاعات دیگر جلب می کنند، شما قدمی برای پیدا کردن احساس آزادی بر می دارید.
وقتی نوتیفیکیشن ها را حذف کردید مجبور می شوید تصمیم بگیرید که با چه تناوبی می خواهید گوشی خود را چک کنید.
و در این جاست که باید سوالات سختی در مورد اینکه چه طور ارزش های شما، شمارا به استفاده از تکنولوژی دعوت می کنند از خود بپرسید.
خود کنترلی و خود تعیین گری، که با تعیین شیوه ای که شما از تلفن همراه خود استفاده می کنید حاصل می شود، به بسیاری از جنبه ها دیگر زندگی از جمله روابط مهم شما قابل تعمیم است. این قرنطینه با ساعت های آزاد زیادی که برای ما فراهم کرده است، فرصت خوبی برای ایجاد چنین تغییراتی است.
با ساختن عادت های سالم تر در شیوه ی برخورد با تکنولوژی،شما عضویت خود را در جامعه ی ” سرهای در گوشی” لغو می کنید و در عوض با حضور در زمان اکنون و اینجا و با حضور قلب و ذهن، می توانید در مسیر اجتماع حرکت کنید و روابطی را شکل دهید که شما را رشد می دهند.
شما تا به حال از چه استراتژی هایی برای حفظ سلامت خود در ارتباط با تکنولوژی استفاده کرده اید؟
در این صفحه روش ها و نظرات خود را با دیگران به اشتراک بگذارید تا دیگرانی که با این مسئله دست و پنجه نرم می کنند بتوانند از تجربه ی شما هم استفاده کنند.
برای اطلاعات بیشتر به موسسه سلامت مغز دانا مراجعه کنبد.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.