در این مقاله به شیوع اوتیسم در کودکان و نشانه های هشدار دهنده اوتیسم در کودکان میپردازیم. و بررسی میکنیم که تلویزیون دیدن آیا میتواند عامل موثری در ایجاد اوتیسم در کودکان باشد؟
اوتیسم در کودکان چقدر شایع است؟
اوتیسم در حال حاضر برای هر والدینی نگران کننده است. زیرا میزان تشخیص کودکان مبتلا به اوتیسم از سال 2000 به طور پیوسته افزایش یافته است.
در سال 2000، CDC (مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها) گزارش داد که اوتیسم در 1 نفر از هر 150 کودک شایع است. در جدیدترین گزارش CDC (که در سال 2014 ثبت شد)، نرخ اوتیسم اکنون 1 کودک از 59 کودک است.
احتمال ابتلای پسران به اوتیسم بسیار بیشتر است – به طور دقیق، چهار برابر بیشتر. اینها آمار نگران کننده ای است که والدین را از افزایش تعداد کودکان مبتلا به این اختلال گیج کرده است.
علت دقیق اوتیسم ناشناخته است. محققان سخت در تلاش برای یافتن درمان، علت و پیداکردن معیاری در آزمایش خون هستند که تشخیص آن را آسان‌تر می‌کند.
نشانه های اتیسم
با سرچ کردن در اینترنت با مقدار زیادی اطلاعات و عبارات تخصصی مواجه میشوید. بنابراین توضیح ساده برخی از نشانه های اولیه برای والدینی که نگران هستند فرزندشان ممکن است اوتیستیک باشد مفید است.
علائم احتمالی اوتیسم در نوزادان و کودکان نوپا:
در 6 ماهگی:
لبخند نزدن در تعامل اجتماعی با بقیه، عدم ابراز خوشحالی در هنگام تعامل با مردم و/یا عدم تماس چشمی.
9 ماهگی:
باز هم لبخند نزدن. ناتوانی در شروع ارتباطات غیرکلامی مانند سر و صدا به منظور جلب توجه والد خود در هنگام خواستن چیزی. و/یا عدم شروع به تولید صدا به منظور تعامل با افراد دیگر.
سن 12 ماهگی:
تلاش نکردن برای ایجاد ارتباط با کودکان دیگر. عدم استفاده از حرکات غیرکلامی برای برقراری ارتباط با خواسته های خود مانند اشاره به آنچه می خواهند یا نیاز دارند. هنگامی که نام آنها گفته می شود یا صدا زده می شود، پاسخ نمی دهند.
در 16 ماهگی:
نگفتن هیچ کلمه ای. هیچ تلاشی برای شروع ارتباط کلامی با کلمات نکنند. ممکن است در کودک بی علاقگی برای یادگیری یا تلاش برای ساختن کلمات از طریق غرغر کردن یا ایجاد صداهایی که شبیه شروع کلمات است مشاهده شود. مراقبان در این سن متوجه عدم علاقه کودک به بیان کلامی خواهند شد.
در سن 24 ماهگی:
هنوز ارتباطات کلامی مناسب سنشان ندارند. آنها ممکن است به توانایی بیان یک کلمه در یک زمان مانند توپ، مادر یا نوشیدنی دست یافته باشند. با این حال، آنها توانایی تشکیل عبارات یا کنار هم قرار دادن دو کلمه را ندارند.
همچنین نشانه هایی وجود دارد که باید در هر سنی به دنبال آنها باشید:
از دست دادن مهارت قبلی.
به عنوان مثال، کودکی که زمانی از عبارات استفاده می کرد و تقریباً جملات را می ساخت، اکنون فقط از یک کلمه در یک زمان برای برقراری ارتباط با خواسته ها و نیازهای خود استفاده می کند.
در اوایل سنین کودکی، به نظر می رسد که آنها تنها بودن را ترجیح می دهند.
آنها تمایل کلی برای تعامل با همسالان خود ندارند. به عنوان مثال، هنگامی که در یک محیط بازی با کودکان هم سن و سال خود، یک والد متوجه می شود که تعداد زیادی از کودکان با هم بازی می کنند در حالی که کودک آنها بازی را به تنهایی انتخاب می کند و به نظر می رسد از این کار راضی است.
اگر کودکی خودش بازی می‌کند و با گفتن «هیچ‌کس با او بازی نمی‌کند» یا «هیچ‌کس او را دوست ندارد» ناراحتی خود را ابراز می‌کند، و به این دلیل به تنهایی بازی می‌کند، اتیسم شناخته نمیشود، زیرا علاقه‌مند به بازی با دیگران است. این عدم علاقه به بازی با دیگران است که در هر سنی یک علامت نامطلوب است.
آنها اکولالیا یا پژواک گویی را نشان می دهند.
این موضوع تکرار کلمات و عباراتی است که از دیگران می شنوند. به نظر می رسد آنچه آنها تکرار می کنند معنای مهمی ندارد. به عنوان مثال، ممکن است در حین مکالمه از کسی بشنوند که میگوید «توپ قرمز» . کودک “توپ قرمز” را بارها و بارها تکرار می کند. آنها همچنین می توانند حرکات دیگران را تقلید و تکرار کنند. برخی از والدین اوتیستیک نیز گزارش می‌دهند که فرزندشان نمی‌تواند کلمات را خودش شروع کند. در عوض فرزندشان فقط کلماتی را که می‌شنود تکرار می‌کند.
نشان دادن رفتارهای تکراری.
برخی از رایج‌ترین آنها تکان دادن یا چرخیدن است. برخی از این رفتارها برای سنشان مناسب است، مانند چرخیدن. با این حال، این تکرار مداوم رفتار است که باید برای والدین نگران کننده باشد.
در درک احساسات دیگران مشکل دارد.
برای دیگران ممکن است به نظر برسد که ارتباط آنها با مردم قطع شده است و به طور کلی احساسات آنها از بین رفته است.
کودک علایق بسیار محدودی دارد.
این را می توان با علاقه آنها بر بازی با یک نوع اسباب بازی خاص و بی علاقگی به تمام اسباب بازی های دیگر مشاهده کرد.
به خاطر داشته باشید که کودک مبتلا به اوتیسم می تواند تنها تعدادی از این علائم و مشکلات را داشته باشد. سایر کودکانی که ممکن است برخی از این مشکلات را داشته باشند، ممکن است واجد شرایط تشخیص بالینی اوتیسم نباشند.
تشخیص قطعی اوتیسم را پزشک انجام میدهد.
رابطه تلویزیون تماشا کردن و اتیسم
مطالعه‌ای که به تازگی در JAMA Pediatrics منتشر شده، عنوانش این است: «پسر بچه‌هایی که حداقل دو ساعت در روز تلویزیون تماشا می‌کنند، 3.5 برابر بیشتر در معرض ابتلا به اوتیسم در سن سه سالگی قرار دارند.»
سرفصل‌های این مطالعه جدید بحثی را مطرح کردند که نشان میدهد پسران یک ساله، اما نه دخترانی که دو تا چهار ساعت در روز به تماشای تلویزیون می‌پردازند، شانس بیشتری برای تشخیص اوتیسم تا سن 3 سالگی دارند. اما آیا واقعا نتیجه گیریشان درست بوده است؟
محققان دانشگاه یاماناشی یک ارتباط آماری معنی‌دار در بین پسران بین میزان زمانی که در سنین پایین صفحه نمایش را نگاه میکردند و بعداً تشخیص اتیسم در آن ها دیده شد پیدا کردند.اما هیچ ارتباطی بین اتیسم و زمان تماشای صفحه تلویزیون در بین دختران پیدا نکردند.
مطالعات قبلی ارتباط مشابهی را بین زمان مشاهده صفحه نمایش تلویزیون و ویژگی های اتیستیک نشان می دهد، اما به گفته محققان، مطالعات کمی وجود داشته است که زمان نمایش صفحه را در سن یک سالگی بررسی کرده باشد. این مطالعه بینش جدیدی در مورد این ارتباط و شروع اتیسم در اوایل دوران کودکی ارائه می دهد.
آیا بقیه مطالعات نیز همین را میگویند؟
با این حال، همه مطالعات همبستگی واضحی را نشان نداده اند. یک مطالعه در کانادا که در ماه اکتبر منتشر شد و به تأثیر افزایش زمان صفحه نمایش در طول همه گیری کرونا پرداخت، نشان داد که والدین کودکان مبتلا به اوتیسم و بدون اوتیسم تأثیرات مثبت و منفی را «تقریباً به یک اندازه» گزارش کردند.
مطالعه بزرگی که در JAMA Pediatrics منتشر شد، داده‌های بیش از 84000 مادر و فرزندانشان را که بین ژانویه 2011 تا مارس 2014 جمع‌آوری شده بود، بررسی کرد. در مجموع 330 یا 0.4 درصد از کودکان تا سه سالگی به اتیسم مبتلا شدند. به گفته محققان، بیش از سه چهارم کودکان – 251 کودک یا 76 درصد – پسر و 79 یا 24 درصد دختر بودند.
محققان در مقاله خود نوشتند: «با افزایش زمان تلویزیون دیدن، نسبت کودکان مبتلا به اتیسم افزایش یافت. آنها خاطرنشان کردند که زمان نمایش برای دختران و پسران مشابه است، اما آنها ارتباطی بین زمان مشاهده صفحه نمایش و اتیسم در بین دختران پیدا نکردند.
چرا پسران بیشتر اثر این موضوع را نشان دادند؟
این نتیجه می تواند به دلیل شیوع بیشتر این اختلال در پسران باشد. مطالعات قبلی در مورد عوامل ژنتیکی که در ایجاد ASD نقش دارند، هنوز غلبه مردانه در اتیسم را توضیح نداده‌اند. عوامل ژنتیکی ممکن است در تفاوت‌های جنسی مشاهده شده در ارتباط بین اتیسم و زمان تماشای صفحه دخیل باشند.
دکتر آزاده کوشکی، دانشمند ارشد مرکز تحقیقات اوتیسم در مؤسسه تحقیقاتی Bloorview که در این مطالعه در ژاپن شرکت نداشت، اما محقق اصلی این مطالعه کانادایی بود که اکتبر گذشته منتشر شد. او هشدار داد که تشخیص همبستگی و علیت مهم است. و گفت که ممکن است دلایلی وجود داشته باشد که چرا کودکانی که بیشتر از صفحه نمایش استفاده می کنند ممکن است در معرض خطر ابتلا به اوتیسم نیز باشند.
آیا این مطالعه اعتبار علّی دارد؟
همبستگی زمانی است که دو چیز با هم تغییر می کنند، اما یکی لزوماً دلیل یا علت تغییر دیگری نیست. علیت زمانی است که یک عمل مستقیماً به یک نتیجه خاص منجر شود. به عبارت دیگر، همبستگی به معنای علیت نیست. که یک مفهوم مهم در علم و آمار است.
کوشکی میگوید: «ما متوجه شده‌ایم که کودکانی که در سن یک سالگی بیشتر به تماشای صفحه نمایش می‌پرداختند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به اوتیسم بودند. اما این بدان معنا نیست که افزایش زمان نمایش تلویزیون باعث اوتیسم می‌شود.
او گفت که زمان تماشای صفحه ممکن است یک نشانگر – نه دلیل – برای اوتیسم باشد. این کودکان ممکن است علایق، انگیزه‌های اجتماعی، تجربیات حسی یا تفاوت‌های دیگری داشته باشند که میتواند تمایل آنها را به تماشای تلویزیون افزایش دهد.
مطالعه ای دیگر برای بررسی اثر تلویزیون و ایجاد اوتیسم
در مطالعه‌ای جدید خارج از ژاپن، از مادران پرسیده شد که فرزندانشان در یک سالگی چند ساعت در روز مجاز به تماشای تلویزیون هستند. پاسخ‌ها از اصلا نمیبینند، کمتر از یک ساعت، یک ساعت یا بیشتر اما کمتر از دو ساعت، دو ساعت یا بیشتر اما کمتر از چهار ساعت، و چهار ساعت یا بیشتر دسته‌بندی شدند. هنگامی که کودک سه ساله شد، در یک نظرسنجی بعدی، سوالات مشابهی پرسیده شد. سوالاتی در مورد اینکه آیا کودک پس از دو سالگی مبتلا به اوتیسم، سندرم آسپرگر یا اختلال رشد فراگیر تشخیص داده شده است یا خیر، پرسیده شد.
به گفته محققان، تجزیه و تحلیل داده‌ها تفاوت معنی‌داری را در بین پسرانی که طبق گزارش‌ها بین دو تا کمتر از چهار ساعت از صفحه نمایش استفاده میکردند، نشان داد.
محدودیت های مطالعه
یکی از محدودیت‌های مطالعه این بود که تشخیص‌ها و زمان استفاده از صفحه نمایش بر اساس گزارش‌های والدین بود. که ممکن است منجر به سوگیری گزارش شود. علاوه بر این، با توجه به اینکه اتیسم هنوز در سنین کودکی در مرحله رشد است، موارد خفیف ممکن است هنوز در سن سه سالگی تشخیص داده نشده باشند. بنابراین مطالعه ممکن است نسبت به افراد مبتلا به اتیسم شدید نیز سوگیری داشته باشد.
این مطالعه که فقط نمایش«تلویزیون یا دی‌وی‌دی» را مشخص می‌کند، نشان نمی‌دهد که آیا زمان تعامل بیشتر با صفحه نمایش، مانند استفاده از تبلت، در پرسشنامه آن گنجانده شده است یا خیر. که به گفته کوشکی، عاملی موثر است.
بدیهی است که عواملی وجود دارند که می توانند به کاهش برخی از اثرات منفی فناوری کمک کنند. به عنوان مثال، انتخاب عاقلانه محتوا.
این مطالعه همچنین تلاش کرد تا متغیرهایی مانند استعداد ابتلا به اوتیسم را از طریق پرسشنامه‌های غربالگری استاندارد، اختلالات اضطرابی و سایر بیماری‌های روانی و عصبی و همچنین عوامل اجتماعی-اقتصادی تنظیم کند. اما محققان اذعان کردند که تحقیقات بیشتری برای بررسی سایر عوامل دخیل در این امر لازم است.
دکتر کوشکی میگوید: “من فکر میکنم مسئله زمان صفحه نمایش مقوله بسیار بسیار پیچیده ای است. به خصوص در عصر کووید. مقدار تأثیر کاملاً متفاوت است.”
مساله واقعاً کیفیت استفاده در مقابل کمیت استفاده است.
بدون کنترل عوامل تاثیرگذار، ارزیابی هرگونه ارتباط بین تماشای تلویزیون نوزادان و اوتیسم دشوار است.
مزایای تشخیص اتیسم
برخی از والدین از تشخیص بالینی خودداری می‌کنند زیرا می‌ترسند که روی فرزندشان برچسب بزنند..
با این حال، تشخیص-توسط پزشک برای کودک مزایای زیادی دارد. دریافت کمک برای کودک بزرگترین مزیت تشخیص است.
اگر کودک تشخیصی نداشته باشد، دریافت درمان مناسب برای آن کودک دشوار است. اگر اجازه ندهید تشخیص داده شود، چگونه می توانید به پزشک متخصص اوتیسم مراجعه کنید؟
مزیت دیگر برنامه ریزی برای آینده تحصیلی کودک است.
اگر در درمان کودک مبتلا به اتیسم خود نیاز به کمک دارید میتوانید از تکنیک های درمانی جدید موسسه سلامت مغز دانا استفاده کنید.
منابع
https://jamanetwork.com/journals/jamapediatrics/fullarticle/2788488
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توان‌بخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روان‌شناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.