آیا اوتیسم یک معلولیت محسوب می شود؟

اختلال طیف اوتیسم (ASD) یا اوتیسم، یک وضعیت عصبی رشدی است. بر توانایی فرد در یادگیری، برقراری ارتباط و تعامل با دیگران تأثیر می گذارد. در ایالات متحده، از هر 44 کودک 1 نفر مبتلا به اوتیسم اغلب قبل از 2 سالگی تشخیص داده می شود. با این حال، می توان آن را در هر زمانی از زندگی، از جمله بزرگسالی، تشخیص داد. از نظر پزشکی و قانونی، اوتیسم یک معلولیت است. اما به گفته متخصصان سلامت روان، همه افراد مبتلا به اوتیسم به عنوان معلول شناخته نمی شوند.

در اینجا، ما اوتیسم را به عنوان یک ناتوانی از دیدگاه پزشکی، حقوقی و شناسایی بررسی خواهیم کرد.

• دیدگاه پزشکی
• دیدگاه حقوقی
• دیدگاه قانونی در ایران
• هویت شخصی
• بحث در مورد واگرایی عصبی
• استفاده از مزایای ناتوانی دولتی
• خلاصه

اوتیسم چیست؟

اوتیسم گروهی از شرایط عصبی و رشدی است. علائمی که اغلب در دوران کودکی ظاهر می شوند، می توانند از نظر نوع و شدت متفاوت باشند.

هیچ آزمایش پزشکی مانند آزمایش خون یا تصویربرداری وجود ندارد که بتواند به متخصصان در تشخیص اوتیسم کمک کند. در عوض، پزشکان رفتار و رشد یک فرد را بررسی می کنند.

اگر علائم فرد معیارهای خاصی را داشته باشد، پزشک تشخیص اوتیسم می دهد.

اصطلاح طیف به این علت برای اتیسم به کار برده می شود که فرد می تواند طیفی گسترده از علائم را با شدت های مختلف تجربه کند.برای نمونه ممکن است فردی در طیف اتیسم بتواند عملکرد زبانی خوبی داشته باشد اما فردی با عملکرد پایین به هیچ عنوان صحبت نکند.پس مهم است که به این نکته توجه کنیم که فرد مبتلا به اتیسم ممکن است تمامی علائم را از خود نشان ندهد ان علائمی را هم که نشان می دهد از نظر شدت با دیگران متفاوت است.

 علائم طیف اوتیسم در نوزادی

علائم و نشانه های زیادی وجود دارد که نشان می دهد فرد دارای اتیسم است و البته برخی افراد بزرگسال و کودک غیر اتیستیک هم ممکن است تعدادی رفتارها و علائم اتیسم را از خود نشان دهند. برای نمونه برخی کودکان که بعدها دارای اتیسم تشخیص داده نمی شوند هم ممکن است به دلایلی نوک پنجه راه بروند اما تا 18 ماهگی این علامت در آنها کاهش می یابد و یا ردیف کردن اسباب بازی ها یا اشیا که در برخی کودکان به دلیل مجموعه سازی رخ می دهد هم از این علائم است که می تواند در افراد غیر اتیستیک و دارای اتیسم مشترک باشد.

افراد مبتلا به اختلال اتیسم غالبا در برقراری ارتباط و ایجاد ارتباط عاطفی و اجتماعی  با دیگران با مشکلاتی روبه رو هستند.آنها ممکن است اطلاعات حسی مانند صداها و بوها را متفاوت از دیگران پردازش کنند و همین امر ممکن است زمینه ساز برخی از علائم رفتاری اتیسم باشد که افراد ممکن است از خود نشان دهند.هنگامی که به دنبال علائم اولیه اختلال طیف اتیسم هستید باید به نقاط عطف یا شاخصها توجه کنید که نشان دهنده انتظار مشاهده شاخصهای رشدی در مقطعی زمانی است و کودک در سنی مشخص به آنها دست می یابد مانند غان و غون کردن در 4 ماهگی و یا استفاده از جملات ساده تا دو سالگی.

اگر کودک بعد از این دوره رشدی عنوان شده به مهارت دست یابد و یا اصلا به آن دست نیابد می تواند نشان دهنده اختلالات رشدی مانند اختلال طیف اتیسم باشد.اتیسم را میتوان به صورت قطعی از روی علائم تا دو سالگی تشخیص داد هرچند که برخی از این علائم قطعی تا پیش از دو سالگی نیز خود را نمایان کرده اند.

نکته:

بر اساس نتایج منتشر شده در حدود یک سوم از والدین عنوان می کنند که علائم اتیسم را در همان نوزادی و طفولیت فرزندشان مشاهده کرده اند.تاخیر های رشدی و انحراف کودک از شاخصهای رشدی هرچند به طور مستقیم به اتیسم اشاره نمی کند اما می تواند به برافراشته شدن پرچم های قرمز و اگاهی والدین از وجود مشکلات رشدی کمک کند.

علت و دلایل اوتیسم

پیشتر از این علت اوتیسم ژنتیک و نقایص آن معرفی می گردید، ولی با روند رو به رشد شیوع اوتیسم و لزوم پیشگیری از اختلال اوتیسم ضرورت شناخت علل اوتیسم بیشتر احساس شد و با بررسی های بیشتر پژوهشگران و موسساتی مانند اوتیسم اسپیک و مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های امریکا مشخص گردید که بایستی به محیط و علل زیست محیطی توجه بیشتری نمود.

تاکنون نقایصی در ژنهای برخی افراد داری اوتیسم مشخص گردیده است و درکنار آن نیز بررسی می گردد که چه چیزی می تواند منجر به این تغییرات و دگرگونی های ژنتیک گردد. و مشخص شده است تاثیر آلاینده های زیست محیطی و تخریبی که در محیط زندگی انسان به وجود آمده نقش بسزایی در آن ایفا می کند. اکنون  عنوان می گردد که در حدود 62 درصد علل زیست محیطی و ترکیب آن با عوامل ژنتیک می تواند منجر به اوتیسم گردد.اما باز هم نمی توان با قاطعیت عنوان نمود که چه چیزی عامل اختلال اوتیسم است.

فاکتور های خطر آفرین اوتیسم

جنس:

پسران تقریبا چهار برابر بیشتر از دختران مبتلا به اوتیسم هستند.

زایمان زودرس:

نوزادان زودرس متولد شده پیش از 26 هفتگی خطر بیشتری برای ابتلا به اوتیسم دارند والبته این نوزادان همراه با وزن کم به دنیا می ایند که این مورد نیز از موارد افزایش ریسک اوتیسم می گردد.

تاریخچه خانوادگی:

خانواده هایی که دارای یک فرزند مبتلا به اوتیسم هستند بیشتر در معرض داشتن فرزند دیگری با این اختلال اند. همچنین وجود برخی اختلالات مانند اسکیزوفرنی و اختلال اوتیسم در والدین نیز می تواند منجر به افزایش ریسک گردد.

سایر اختلالات:

کودکانی که دارای شرایط پزشکی خاص هستند بیشتر احتمال دارد در معرض اوتیسم قرار داشته باشند. برای مثال سندروم ایکس شکننده(اختلالی ارثی که باعث اختلالات ذهنی می گردد)، اسکلروزتوبروز(شرایطی که منجر به تومور های خوش خیم در سیستم مغزی عصبی می گردد)، سندروم رت(بیماری ژنتیکی مختص دختر ها که باعث رشد کند مغز می گردد) و ناتوانی ذهنی.

سن والدین:

مشخص گردیده است که بین سن بالای والدین(بالای 35 سال) و یا سن پایین مادران(زیر 20 سال)و افزایش اختلال اوتیسم ارتباط وجود دارد.

شرایط بارداری:

فاصله بین بارداری ها مشخص گردیده است که اگر کوتاه باشد می تواند شرایط رحم مادر برای بارداری و پذیرایی مناسب از جنین را به خطر انداخته و ریسک اوتیسم را افزایش دهد. همچنین تغذیه مادر نیز می تواند یک فاکتور مهم برای این ریسک باشد هرچه تغذیه مادر نامناسب تر و عاری از غذاهای طبیعی و ارگانیک باشد می تواند خطر را بیشتر و بیشتر کند.

ارتباط واکسیناسیون و اوتیسم در کودکان

با وجود تحقیقات گسترده مشخص گردیده است که هیچ ارتباطی میان اوتیسم و واکسیناسیون وجود ندارد. درحقیقت مطالعه اصلی که سالها پیش این بحث را ایجاد نموده بود به دلیل طراحی ضعیف و روشهای تحقیق مشکوک رد شده است. جلوگیری از واکسیناسیون می تواند کودکان را در معرض خطرات جدی و شیوع بیماری های خطرناک قرار دهد.

ارتباط لقاح مصنوعی و فناوریهای کمکی تولید مثل مانند آی وی اف(IVF) با اوتیسم

پژوهشهای فراوانی در این خصوص در حال انجام است اما به صورتی که در ایران عنوان می گردد نمی توان اذعان نمود که ارتباط مستقیم و قوی میان لقاح مصنوعی و اوتیسم وجود دارد. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های امریکا و موسسه سلامت انگلستان عنوان می کنند که دو برابر بیشتر احتمال دارد که کودکی که با روش های کمکی به دنیا آمده است در آینده دارای اوتیسم نیز تشخیص داده شود .

اما همین سازمانها در ادامه می افزایند که این تکنیک های کمکی بارداری نیستند که مستقیما باعث اوتیسم می گردند بلکه آنها می تواند شرایطی را ایجاد نمایند که خطر اوتیسم را افزایش می دهد.

برای نمونه تولد نوزادهای دو یا چند قلو و یا تولد کودکان دارای وزن خیلی کم و یا خطرات دوران جنینی و یا شرایط نامساعد مادر در دوران بارداری بر اساس پژوهشها می توانند هرکدام باعث افزایش خطر اوتیسم گردند.

تحقیقات چه میگویند؟

در یکی از این تحقیقات که بر روی 6 میلیون کودک متولد شده با لقاح مصنوعی صورت گرفته مطرح گردیده است که ریسک اوتیسم در تولد های تک نفره 0/8درصد و تولد های بیش از یک نفر 1/2 درصد است که نشان دهنده این واقعیت است که در صورت تولد تنها یک کودک با روش لقاح مصنوعی این افزایش خطر، کاهش می یابد.

همچنین CDC عنوان می کند که کودکان متولد شده با ICSI احتمال اوتیسم در آنها به نسبت IVF بیشتر است. در نهایت بایستی به این نقل قول پروفسور پیتر بیرمن استاد دانشگاه کلمبیا درWebMD اکتفا نمود که بین اوتیسم و IVF ارتباط وجود دارد اما زمانی که به شرایط بارداری، سن مادران و وضعیت اجتماعی آنها در کشور امریکا توجه می کنیم این ارتباط به میزان قابل توجهی کاهش می یابد. از طرفی نیز CDC عنوان می کند که در تمام این گزینه های درمان با لقاح مصنوعی،بایستی تحقیقات بیشتر و کنترل شده تری صورت پذیرد.

آیا اوتیسم از نظر پزشکی معلولیت است؟

برای درک دیدگاه های مختلف درباره اوتیسم،  دانستن تفاوت بین “اختلال” و “ناتوانی” کمک می کند.

اختلال یک وضعیت سلامتی است که بر عملکرد ذهن یا بدن تأثیر می گذارد. به طور خاص، یک اختلال روانی شامل مسائل شناختی، عاطفی و رفتاری است.

از دیدگاه پزشکی، اوتیسم یک اختلال روانی است. دکتر پادرون، متخصص این حوزه می گوید اوتیسم به دلیل تأثیرات عصبی، روانی و اجتماعی است که می تواند بر زندگی فرد داشته باشد یک اختلال روانی محسوب میشود.

بر اساس مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC)  ناتوانی عبارت است از “هر وضعیتی در بدن یا ذهن که انجام فعالیت های خاص و تعامل با دنیای اطراف را برای فرد مبتلا دشوارتر می کند.”

اوتیسم به عنوان یک ناتوانی در نظر گرفته می شود. این موضوع به این دلیل است که علائم آن می تواند مسیریابی هنجارهای عصبی را برای فرد دشوار کند.

چگونه اوتیسم یک ناتوانی پزشکی محسوب میشود؟

متیو ادلشتاین، روانشناس، توضیح می دهد: «اختلال طیف اوتیسم یک ناتوانی رشدی است، به این معنی که ناشی از تفاوت در رشد مغز است. به طور معمول، این باعث تاخیر در یادگیری و توسعه فردی نیزمی شود.

به طور کلی، افراد  دارای اوتیسم مشکلات پایین را دارند:

• مشکلات ارتباط اجتماعی و تعامل
• رفتارها یا علایق محدود یا تکراری
• تاخیر در مهارت های زبانی، حرکتی، شناختی یا یادگیری
• مشکل در توجه

برای افراد اوتیستیک، این ویژگی ها می تواند تعامل در مدرسه، محل کار و سایر محیط های اجتماعی را دشوار کند. در نتیجه، به عنوان یک ناتوانی پزشکی در نظر گرفته می شود.

توجه به این نکته ضروری است که ویژگی های اوتیسم از نظر نوع و شدت متفاوت است. طیفی از علائم وجود دارد.

میزان ناتوانی به نوع و شدت این علائم بستگی دارد.

آیا اوتیسم از نظر قانونی معلولیت است؟

از منظر حقوقی، اوتیسم به عنوان ناتوانی طبقه بندی می شود.

این بدان معناست که افراد اوتیستیک تحت قانون آمریکایی‌های دارای معلولیت (ADA) محافظت می‌شوند . ADA یک قانون است نه یک برنامه. این بدان معناست که نیازی به درخواست برای پوشش یا مزایا نیست.

شارون کای اوکانر ، LCSW، روان‌درمانگر در Choosing Therapy، توضیح می‌دهد که افراد اوتیستیک به طور قانونی از مزایای مختلفی برخوردار هستند. این شامل تسهیلات معقول در مدرسه و محل کار می شود.

طبق گفته های Kaye-O’Connor و Pruden، اقامتگاه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• پشتیبانی حسی (مانند مربیان شنوایی)
• سازگاری با محیط (مانند کلاس های کوچکتر)
• انعطاف پذیری مکان (مانند کار از خانه)
• برنامه های اصلاح شده
• آموزش فردی خارج از کلاس

بسته به حمایت مورد نیاز، برخی از افراد نیز ممکن است واجد شرایط دریافت مزایای ناتوانی باشند. Kaye-O’Connor می گوید که اینها شامل امنیت اجتماعی، و حمایت توسط یک مراقب است.

آیا اوتیسم در قانون ایران جایگاهی دارد؟

اوتیسم نیز به عنوان اختلال رشدی_عصبی تمام جنبه های زندگی فرد را تحت الشعاع قرار می دهد. عدم وجود قوانین اختصاصی و همین طور عدم آگاهی از اوتیسم، چالش های زیادی به وجود آورده است. حقوق افراد مبتلا به این اختلال زیرمجموعه حقوق توان خواهان(معلولان) قرار میگیرد.

اوتیسم در قوانین ملی:

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد. همچنین وسایل تحصیلات عالی را تا سرحد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد(اصل۳۰)

قانون حمایت از کودکان و نوجوانان

نادیده گرفتن عمدی سلامت روانی و جسمی و ممانعت از تحصیل کودکان، ممنوع می باشد(ماده ۴)

قانون جامع حمایت از حقوق معلولان

دولت موظف است زمینه های لازم را برای تامین حقوق معلولان، فراهم و حمایت های لازم را از آنها به عمل آورد(ماده ۱)
امکان دسترسی و بهره مندی از اماکن عمومی( ماده۲ )
استفاده از امکانات رفاهی با تسهیلات نیم بها(ماده ۴)
معلولان نیازمند واجد شرایط در سنین مختلف می توانند با معرفی سازمان بهزیستی کشور از آموزش رایگان در واحد های آموزش تابعه وزارتخانه های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشتی، درمان و آموزش پزشکی و دیگر دستگاه های دولتی و نیز دانشگاه آزاد اسلامی، بهره مند گردند(ماده ۸)
سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران موظف است حداقل دو ساعت از برنامه های خود را در هر هفته در زمان مناسب به برنامه های سازمان بهزیستی کشور و آشنایی مردم با توانمندی های معلولین اختصاص دهد(ماده ۱۲)

منشور حقوق شهروندی

حق توان خواهان (شهروندان دارای معلولیت) است که از امکانات درمانی و توانبخشی برای بهبودی و یا توانمند شدن در جهت زندگی مستقل و مشارکت در جنبه های زندگی بهره مند شوند(ماده ۵)
اعمال هرگونه تبعیض ناروا به ویژه در دسترسی شهروندان به خدمات عمومی نظیر خدمات بهداشتی و فرصت های شغلی و آموزش ممنوع است. دولت باید از هرگونه تصمیم و اقدام منجر به فاصله طبقاتی و تبعیض ناروا و محرومیت از حقوق شهروندی، خودداری کند(ماده ۸)

توان خواهان باید به تناسب توانایی، از فرصت و امکان تحصیل و کسب مهارت برخوردار باشند و معلولیت نباید موجب محرومیت از حق تحصیل دانش و مهارت های شغلی شود(ماده ۱۱۱)

قانون جامع حمایت از حقوق افراد دارای معلولیت

پوشش بیمه سلامت (تأمین خدمات درمانی مورد نیاز، خدمات توانبخشی جسمی و روانی(ماده ۶)
پرداخت حق پرستاری یا مددکاری به سرپرست، از سوی سازمان بهزیستی برای افراد با معلولیت شدید(ماده ۷)
استفاده رایگان از مراکز و خدمات ورزشی و دولتی(ماده ۸)

آیا افراد مبتلا به اوتیسم غیرفعال هستند؟

از منظر پزشکی و حقوقی، اوتیسم یک معلولیت محسوب می شود. اما وقتی صحبت از خودشناسی می شود، همیشه اینطور نیست.

به عبارت دیگر، برخی از افراد اوتیستیک به عنوان معلول شناخته می شوند، در حالی که برخی دیگر اینطور نیستند. این ممکن است به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد:

سطح حمایت مورد نیاز

به گفته پرودن، افرادی که نیاز به انواع حمایت دارند ممکن است خود را معلول ببینند.

پرودن می گوید در مقابل، افرادی هستند که «ممکن است به حمایت کمتری نیاز داشته باشند [و] خود را معلول نبینند».

محیط

محیط یک فرد نیز بر اینکه آیا او به عنوان معلول شناخته می شود تأثیر می گذارد. همانطور که Kaye-O’Connor توضیح می دهد، “محیط می تواند نقش بزرگی در تعیین راحتی و توانایی ما برای پیشرفت داشته باشد.”

به عنوان مثال، برخی از افراد ممکن است با مدل اجتماعی ناتوانی شناسایی شوند. آنها همچنین ممکن است احساس کنند که چالش های آنها به دلیل زندگی در محیطی است که با توجه به نیازهای عصبی ایجاد نشده است.

تغییر دیدگاه های اجتماعی

روایت پیرامون تنوع عصبی و اوتیسم در حال تغییر است. همانطور که پرودن اشاره می کند، گروهی از کودکان و بزرگسالان در حال رشد هستند که به اوتیسم خود به عنوان یک ابرقدرت نگاه می کنند و نه یک محدودیت.

پرودن می‌گوید: این افراد «همچنین فداکارانه از خود و دیگران حمایت می‌کنند که به‌عنوان توانمند و پذیرفته‌شده دیده شوند”

ادلشتاین می افزاید: «هر فرد مبتلا به اوتیسم به روش خود منحصر به فرد است. به عنوان مثال، “بسیاری از افراد با عملکرد بالا و ASD ترجیح می دهند به جای نقاط ضعف خود، نقاط قوت شخصی خود را شناسایی کنند.”

باز هم، توجه به زبان می تواند به حمایت از این دیدگاه های مثبت تر کمک کند.

بحث در مورد تنوع عصبی با یک کودک در طیف

“تنوع عصبی” به طیفی از تفاوت های معمول عصبی در بین گونه انسان  اشاره دارد. “واگرایی عصبی» ویژگی‌های عصبی را توصیف می‌کند که با آنچه که معمولی در نظر گرفته می‌شود متفاوت است و از وضع نرمال فاصله و انحراف دارد.

اگر کودکی در یک طیف قرار دارد، مهم است که با او در مورد واگرایی عصبی که دارد صحبت کنید. این به آنها کمک می کند تا نیازهای خود را در محیط های مختلف درک کنند. همچنین تضمین می کند که آنها احساس حمایت، پذیرش و مراقبت می کنند.

هنگامی که با فرزندتان در مورد واگرایی عصبی خود صحبت می کنید، پرودن به صادق بودن اعتقاد دارد. او پیشنهاد می کند اطلاعات را به روشی متناسب با سن و رشد آنها به اشتراک بگذارند.

نکاتی برای صحبت در مورد اوتیسم با فرد مبتلا

اگر والدین کودکی در این طیف هستید، Pruden توصیه می‌کند با استفاده از اسکریپت زیر در مورد تفاوت عصبی خود بحث کنید:

“شما آدم فوق العاده ای هستید. به یاد دارید زمانی که شما را به نزد پزشک بردیم زیرا نگرانی هایی در مورد ( درج علائم در اینجا ) داشتیم؟ خب معلوم شد که شما مشکل اتصالات مغزی دارید. مغز شما متفاوت از سایر افراد سیم کشی شده است و ساختار متفاوتی دارد. این شما را بد، بی‌ارزش نمی‌کند، یا ( صفت‌های منفی دیگری را که ممکن است برای توصیف فرزندتان استفاده شده‌ را وارد کنید). فقط به این معنی است که مغز شما متفاوت کار می کند. اکنون ( نام والدین، مراقبان یا متخصصان را وارد کنید) به شما کمک می کند تا زندگی سرگرم کننده ای داشته باشید. چالش‌هایی وجود خواهد داشت، اما شما از حمایت برخوردارید.»

برای بچه‌های بزرگ‌تر، می‌توانید واگرایی عصبی را با «سیستم‌های عامل» مانند ویندوز و MacOS در رایانه توضیح دهید.

همانطور که Kaye-O’Connor توضیح می دهد: «هیچکدام از سیستم عامل ها نادرست نیستند. آنها فقط متفاوت کار می کنند. و همانطور که انواع مختلفی از سیستم عامل ها برای رایانه ها وجود دارد، انواع مختلف مغز نیز وجود دارد. هر نوع مغز مجموعه ای از نقاط قوت، چالش ها و نیازهای خاص خود را دارد.

وقتی به این شکل توضیح داده شود، اوتیسم را می توان به عنوان یک روش متفاوت از عملکرد به جای یک «مشکل» در نظر گرفت.

خلاصه:

اوتیسم از نظر پزشکی و قانونی به عنوان یک معلولیت در نظر گرفته می شود. با توجه به این دیدگاه ها، این شرایط، تعامل فرد با محیط خود را دشوار می کند. در نتیجه، افراد اوتیستیک واجد شرایط دریافت مزایای مختلف ناتوانی هستند.

با این حال، همه افراد در این طیف خود را ناتوان تشخیص نمی دهند. خودشناسی یک فرد به عوامل زیادی بستگی دارد، از جمله میزان محدودیت ها و سطح حمایتی که نیاز دارند.

مهم است که هنگام صحبت در مورد اوتیسم و ​​سایر شرایط بهداشتی مراقب باشید. حتی اگر فردی در این طیف به عنوان معلول شناخته شود، به این معنی نیست که باید “درمان” شود.

اگر شما یا یکی از نزدیکانتان مبتلا به اوتیسم هستید، یک متخصص سلامت روان می‌تواند به شما کمک کند تا این بیماری را کنترل کنید.

منابع:

• اختلال طیف اوتیسم. (2022).
  nimh.nih.gov/health/topics/Autism-spectrum-Disorders-asd
• 
  cdc.gov/ncbddd/disabilityandhealth/disability.html
• Edelstein M. (2022). مصاحبه شخصی.
• منابع کمک مالی
  autismspeaks.org/financial-autism-support
• Kaye-O’Connor S. (2022). مصاحبه شخصی.
• اختلال روانی. (دوم).
  Dictionary.apa.org/اختلال-روانی
• Pruden K. (2022). مصاحبه شخصی.

A.S.Jafari

دانشجوی دکتری پژوهشی ارگونومی شناختی، عاشق یادگیری، عاشق خواب و مباحث مرتبط با آن و عاشق دانستن درباره عملکردهای شناختی انسان… خوشحالم که در این بستر، فرصت اشتراک اطلاعات با شما عزیزان را دارم.