وقتی اضطراب دارید، احتمالاً باید با علائم روان شناختی، مانند نگرانی بیش از حد یا بی خوابی مقابله کنید. اما آنچه ممکن است متوجه نشوید اینست که بین اضطراب و درد معده ی شما ارتباط تنگاتنگی برقرار است. بنابراین، اگر سلامت روانی شما در بهترین حالت خود نباشد، ممکن است بدن شما علائم جسمی ناخوشایندی را تجربه کند.
Amanda Archibald ،RD، یک متخصص رژیم غذایی در زمینه ی بیوشیمی تغذیه و بنیانگذار Genomic Kitchen ، می گوید: “بسیاری از احساسات ما، از جمله خلق و خو، اضطراب، افسردگی و حتی احساس سیری در مغز کنترل می شوند.” او می گوید: “نقش روده در سلامت روان را می توان با باکتری های موجود در روده ما، که اغلب از آن به عنوان میکروبیوم نام برده می شود، ردیابی کرد.” این باکتری ها نقش های اساسی و متنوعی دارند که شامل تولید مواد مغذی است. اما می توانند در سلامت روان نیز نقش داشته باشند.”
اگر شما مشکلات روده و معده ی مربوط به اضطراب را تجربه می کنید، مراجعه به یک متخصص بهداشت روان برای رسیدگی به آنچه در ذهن شما اتفاق می افتد مهم است. اما اضافه کردن برخی غذاها به وعده های غذایی همچنین می تواند به معده شما کمک کند احساس بهتری داشته باشد. Archibald می گوید، غذاهای تخمیر شده مانند ماست که برای باکتری های روده شما مفید هستند. غذاهای سرشار از فیبر مانند موز و سیر نیز می توانند از سلامت روده شما حمایت کنند.
به گفته ی متخصصان، اضطراب می تواند خود را به صورت درد در روده ی شما نمایان کند.
1. درد معده
دکتر اریکا روژاس، دکترای روانشناسی و متخصص استرس زا و بنیانگذار روانشناسان برادوی است، می گوید: درد معده یا گرفتگی شکم یکی از متداول ترین علائم اضطراب در روده است. او می گوید: “بیشترافراد این مسئله را هنگام شروع اضطراب تجربه می کنند (به عنوان مثال ، درست قبل از یک رویداد سخنرانی عمومی)”. اگر اضطراب طولانی مدت دارید، ممکن است گرفتگی معده را نیز تجربه کنید. تمرینات آگاهانه می توانند راهی قدرتمند برای رفع این درد باشند.
روژاس می گوید: “فقط با بستن چشم ها، ایجاد نفس های عمیق در بینی و بیرون دهان و تمرکز بر کاهش درد یا تنش در ناحیه ای که بیشتر صدمه دیده است، شروع کنید.”
2. مشکلات دستگاه گوارش
مشکلات پزشکی دستگاه گوارش مانند سندرم روده ی تحریک پذیر می تواند در نتیجه ی اضطراب ایجاد شود. در واقع، IBS احتمالاً شایع ترین نوع مشکل گوارشی است که به طور مستقیم با اضطراب مرتبط است. داشتن IBS می تواند به معنای تجربه تعدادی از علائم مانند: درد شکم، نفخ و یبوست باشد.علاوه بر این، اگر به دنبال درمان برای سلامت روان خود هستید، فعال بودن می تواند یک روش مؤثر برای مدیریت این شرایط باشد.
3. ریفلاکس
ریفلاکس با اضطراب بدتر می شود، زیرا استرس و اضطراب باعث کاهش تولید اسید معده می شوند، که منجر به مشکل درهضم غذا می شود. دیدن پزشک برای رفع علائم جسمی شما مهم است، اما همچنین می توانید راه هایی برای بهبود سلامت روانی خود انجام دهید. مانند گوش دادن به موسیقی آرام یا تفریح با دوستان و خانواده.
4- اسهال
مغز از طریق شبکه عصبی پیچیده یک خط ارتباط مستقیم با معده دارد و در مواقع افزایش استرس یا عصبی بودن، سیگنال های شیمیایی به روده فرستاده می شوند.” این مواد شیمیایی می توانند تحرک یا انقباضات عضلانی را در برخی افراد فعال کرده و باعث اسهال و گرفتگی شوند.
5- یبوست
در حالی که اضطراب برای برخی از افراد ممکن است باعث اسهال شود، برای برخی دیگر می تواند اثر متضادی داشته باشد. گالوین می گوید: “برای بعضی از افراد، اضطراب بیشتر روی سیستمی به نام “مجموعه حرکتی مهاجرت” یا migrating motor complex تأثیر می گذارد.
این سیستم یک سیستم جابجایی دستگاه گوارش شما بین وعده های غذایی برای پاک کردن مواد اضافی از بدن است. وی گفت: “این سیستم هنگام استرس یا اضطراب خاموش می شود، زیرا مغز به بدن می گوید ،” لازم نیست الان نگران هضم باشیم – الان تحت استرس هستیم! “” حتما آب زیادی بنوشید و غذاهای فیبری بخورید، اما اگر یبوست همچنان ادامه دارد، برای کمک تخصصی تر به پزشک مراجعه کنید.
6. سوء هاضمه
بعد از خوردن یک وعده غذا، ممکن است در معده احساس ناراحتی کنید. مشکل سلامت روان می تواند در روده شما به عنوان سوء هاضمه ظاهر شود. دکتر نیکولا جوردویویچ، پزشک خانواده می گوید: “هتگامی که تحت فشار استرس هستید، این حالت سیستم عصبی مرکزی را تحریک می کند و باعث می شود مری شما اسپاسم را افزایش دهد و در نتیجه سوء هاضمه افزایش یابد.” مطمئن شوید که غذای خود را به طور کامل جویده اید و خیلی سریع غذا نمی خورید، اما اگر همچنان سوء هاضمه را تجربه می کنید، با پزشکتان در تماس باشید.
7. از دست دادن اشتها
شاید هیچ یک از غذاهای مورد علاقه شما به طور ناگهانی خوب به نظر نرسند.جوردژویچ می گوید تغییر اشتها می تواند به اضطراب مربوط باشد. وی می گوید: “وقتی استرس داریم بدن ما می تواند کورتیزول بیشتری تولید کند.” “کورتیزول تولید اسید معده را تقویت می کند که بیشتر هضم را تسریع می کند و منجر به احساس پر بودن می شود.” این بدان معناست که وقتی اضطراب دارید، ممکن است معمولاً احساس گرسنگی نکنید. اگر این تنها علامتی است که شما صبح قبل از یک سخنرانی متوجه آن هستید، احتمالاً نمی خواهد زندگی شما را به شکلی اساسی مختل کند. اما اگر از دست دادن اشتهای شما بیش از چند روز ادامه یابد، این قطعاً مسئله ای است که باید با پزشک خود در میان بگذارید .
8- عدم هضم بهتر مواد مغذی
آیا می دانستید که خوردن زغال اخته هنگامی که کاملاً در آرامش هستید در مقابل خوردن زغال اخته وقتی بسیار مضطرب هستید می تواند تغییر کند؟ چگونه بدن شما مواد مغذی میوه را جذب می کند؟ هورمون های استرس در هضم غذا اختلال ایجاد می کنند و منجر به عدم تعادل شیمیایی و جذب مواد مغذی ضعیف می شوند.” او می گوید: “استرس و افسردگی نیز بر حرکت و انقباض روده تأثیر می گذارد، آن را کند یا آن را سرعت می بخشد.” با یک متخصص بهداشت روان کار کنید تا تکنیک های مدیریت استرس را پیدا کنید که برای شما موثر باشد به گونه ای که تمام مواد مغذی فوق العاده را در غذاهایی که از آنها لذت می برید دریافت کنید.
9. نفخ شکم
نفخ شکم مشکلی است که همه آن را تجربه می کنند. اما گاهی اوقات ممکن است احساس کنید که در زندگی روزمره ی شما تداخل ایجاد کرده است. اضطراب می تواند باعث ایجاد این علائم شود. در این صورت، می توانید غذاهای سرشار از FODMAP را استفاده نکنید .(FODMAP) در غذاهای خاصی یافت می شود و باعث تولید گاز بیشتری در معده می شوند)
برای اطلاعات بیشتر در مورد اضطراب و روش های نوین بهبود آن، می توانید به موسسه سلامت مغز دانا به ویژه، واحد علوم اعصاب رفتاری مراجعه کنید.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).