همه ما در موقعیتهایی قرار گرفتهایم که یکی از عزیزان یا دوستانمان ناراحت است و میخواهیم به او کمک کنیم تا احساس بهتری داشته باشد. اما چگونگی آرام کردن کسی که ناراحت است، به مهارتهای ارتباطی و درک احساسات او نیاز دارد. در ادامه، نکاتی کاربردی و علمی برای اینکه وقتی یکی ناراحته چجوری آرومش کنیم آورده شده.
۱. گوش دادن فعالانه
وقتی کسی ناراحت است، اولین قدم گوش دادن به حرفهای اوست. با دقت گوش کنید، از قطع صحبت او خودداری کنید و نشان دهید که برای شنیدن احساساتش وقت میگذارید. استفاده از جملاتی مثل “متوجه هستم چقدر سخت بوده” یا “میفهمم که چرا این موضوع اذیتت کرده” میتواند به او احساس درک شدن بدهد.
۲. قضاوت نکردن
یکی از مهمترین کارها هنگام آرام کردن یک فرد ناراحت، اجتناب از قضاوت کردن است. ممکن است دلیل ناراحتی او از دید شما کوچک یا کماهمیت باشد، اما این احساسات برای او واقعی و جدی هستند. به جای تحلیل یا نصیحت سریع، با همدلی همراهش باشید.
۳. تماس فیزیکی حمایتی (در صورت تمایل)
گاهی یک تماس ساده مانند گرفتن دست یا در آغوش کشیدن میتواند به فرد احساس امنیت و آرامش بدهد. البته همیشه باید مطمئن شوید که او با این نوع تماس راحت است و به آن نیازی دارد.
۴. پیشنهاد کمک، نه تحمیل آن
به جای اینکه مستقیماً به او بگویید “این کار را بکن” یا “نگران نباش”، از او بپرسید که چطور میتوانید کمکش کنید. برای مثال، بگویید: “چه کاری میتونم انجام بدم تا حالت بهتر بشه؟” این نشان میدهد که به نیازهایش احترام میگذارید.
۵. پیشنهاد تکنیکهای آرامشبخش
اگر او آمادگی داشت، تکنیکهایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن یا تمرکز بر لحظه حال میتواند مؤثر باشد. مثلاً به او بگویید: “چند نفس عمیق بکش و سعی کن روی بازدمت تمرکز کنی.” این روشها میتوانند باعث کاهش تنش شوند.
۶. کمک به نگاه مثبت به شرایط
وقتی او آرامتر شد، میتوانید با احتیاط او را تشویق کنید که به جنبههای مثبت موقعیت یا راهحلهای ممکن فکر کند. اما دقت کنید که این مرحله پس از کاهش احساسات منفی انجام شود، نه بلافاصله.
۷. تشویق به صحبت با یک متخصص
گاهی اوقات، ناراحتی عمیقتر از آن است که با گفتوگوهای معمولی حل شود. اگر احساس کردید که ناراحتی فرد طولانیمدت است یا روی زندگی روزمره او تأثیر زیادی گذاشته، او را تشویق کنید تا با یک متخصص روانپزشکی یا روانشناسی صحبت کند. کلینیک سلامت مغز دانا در شیراز یکی از مراکز معتبر در این زمینه است که خدمات مشاوره و رواندرمانی ارائه میدهد.
۸. همراه بودن، حتی بدون کلمات
گاهی تنها حضور شما کافی است. نیازی نیست همیشه صحبت کنید یا چیزی بگویید؛ گاهی نشستن کنار فرد ناراحت و نشان دادن حمایت عاطفی بدون استفاده از کلمات، بهترین کاری است که میتوانید انجام دهید.
جمعبندی
اگر میخواهید بدانید وقتی یکی ناراحته چجوری آرومش کنیم، به درک، همدلی و صبر نیاز دارید. با گوش دادن، ارائه حمایت عاطفی و در صورت لزوم تشویق به استفاده از خدمات روانپزشکی یا روانشناسی، میتوانید کمک کنید که او احساس بهتری داشته باشد. اگر شما یا عزیزانتان نیاز به مشاوره تخصصی دارید، کلینیک سلامت مغز دانا آماده ارائه خدمات تخصصی در زمینه سلامت روان است.
به یاد داشته باشید: یک حضور آرام و دلسوزانه، گاهی بیش از هر چیز دیگری به قلب فرد ناراحت آرامش میبخشد.
درباره نویسنده
دکتر علی محمد کمالی فارغ التحصیل دکترای تخصصی علوم اعصاب از دانشگاه علوم پزشکی شیراز، بیش از 15 سال است که در زمینه پژوهش، تدریس و فعالیت های اجرایی در حوزه علوم اعصاب فعالیت و تجربه دارد. وی همچنین در ارتقا عملکرد های شناختی با استفاده از نوروتکنولوژی و مطالعات خواب تخصص ویژه ای دارد. او یکی از بنیانگذاران انستیتو سلامت مغز دانا است، (گروهی که سلامت مغز را اولویت جامعه می داند).
دکتر کمالی بیش از 50 مقاله پژوهشی (h-index 13) در مجلات معتبر علمی به چاپ رسانده و در حال حاضر مدیر عامل انستیتو سلامت مغز دانا است. بعلاوه به عنوان پژوهشگر ارشد واحد مغز، شناخت و رفتار دپارتمان علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز مشغول فعالیت می باشد. می توانید پژوهش او را در Google Scholar دنبال کنید.
دکتر کمالی علاوه بر تخصص در زمینه علوم اعصاب، سال ها است که به عنوان مدیر اجرایی مجله علوم پزشکی پیشرفته و فناوری های کاربردی (JAMSAT) مشغول به فعالیت است. همچنین به عنوان دبیر اجرایی انجمن علوم اعصاب ایران شاخه فارس فعالیت می کند.