هیچ مطالعه ای بررسی نکرده است که آیا مودافینیل می تواند از افت شناختی یا زوال عقل جلوگیری کند.
یک بررسی سیستماتیک، 24 مطالعه را در افراد سالم مورد بررسی قرار داد تا مشخص شود که آیا مودافینیل عملکرد شناختی را در کارهای ساده و پیچیده بهبود می بخشد. اکثر مطالعات حاکی از آن است که مودافینیل عملکردهای شناختی ساده مانند توجه ، حافظه کاری کلامی و انعطاف پذیری شناختی را بهبود نمی بخشد ، احتمالاً به این دلیل که شرکت کنندگان قبلاً از این عملکردهای شناختی ساده نمرات پایه بالایی داشتند. تأثیرات مودافینیل در یادگیری و حافظه دیده شده، که برخی از مطالعات فواید آن را نشان می دهند و برخی دیگر هیچ تغییری ندیدند. اکثر مطالعات نشان می دهد که مودافینیل روی خلاقیت تأثیر نمی گذارد ، اگرچه برخی دیگر می گویند مودافینیل ممکن است باعث اختلال در آن شود. مودافینیل ممکن است برخی از جنبه های عملکرد اجرایی مانند برنامه ریزی ، تصمیم گیری و هوش را بهبود بخشد.
بر خلاف نتایج مرتبط با عملکردهای ساده ، بر اساس پنج مطالعه بالینی نشان داده شد که مودافینیل برای بهبود عملکرد های پیچیده می تواند تاثیر گذار باشد. در یک تحقیق متفاوت ، در شطرنج بازان در مقایسه با دارونما ، تاثیرمودافینیل بیشتر بود.
برای بیماران دمانس
هیچ مطالعه ای بررسی نکرده است که آیا مودافینیل باعث بهبود شناخت در بیماران آلزایمر می شود یا خیر. در یک مطالعه گزارش شده است که مودافینیل باعث کاهش بی اختیاری در بیماران آلزایمر نمی شود.
معجزه مودافینیل
آیا واقعا معجزه مودافینیل وجود دارد؟ علم چه می گوید؟
تنها چند کارآزمایی کوچک اثرات مودافینیل را بر عملکردهای شناختی، با نتایج متفاوت، بررسی کرده اند.
شرکت کنندگان در یک کارآزمایی در سال 2003 گزارش دادند که در مورد این دارو احساس هوشیاری، توجه و انرژی بیشتری داشتند، و برخی بهبودها در برخی وظایف حافظه – مانند تشخیص بصری – گزارش شد. علاوه بر این، تکانشگری نیز کاهش یافت. آزمایشی در سال 2014 نیز بهبودهایی را در تصمیم گیری تکانشی نشان داد، اما تفاوتی در دقت عملکرد وجود نداشت.
یک مطالعه در سال 2017 که اثرات مودافینیل، متیل فنیدات و کافئین را در بازیکنان شطرنج مقایسه کرد، نشان داد که مودافینیل و متیل فنیدات هر دو عملکرد را افزایش می دهند. با این حال، زمان انجام بازی شطرنج طولانی تر شد (هر دو باعث شدند بازی‌ها طولانی‌تر شوند، زیرا زمان صرف شده برای برنامه ریزی حرکت، افزایش می‌یابد).
بررسی 19 کارآزمایی کنترل‌شده با دارونما به این نتیجه رسید که مودافینیل برای جمعیت‌های محروم از خواب و دارای اختلالات خواب ناشی از محرومیت از خواب بهترین عملکرد را دارد و تنها تأثیر محدودی در سایر جمعیت‌ها با توجه به بهبود توجه، عملکرد اجرایی، حافظه یا سرعت پردازش دارد.
مودافینیل در ورزش
مودافینیل و مشتق آن آرمودافینیل در مسابقات ورزشی توسط آژانس جهانی ضد دوپینگ (WADA) ممنوع است، مگر اینکه ورزشکار مبتلا به نارکولپسی تشخیص داده شده باشد و معافیت استفاده درمانی (TUE) را قبل از مسابقه دریافت کرده باشد. اگرچه آژانس جهانی ضد دوپینگ همیشه مودافینیل را “جزو محرک ها” در نظر گرفته است، اما تا زمانی که در سال 2004 به لیست مواد ممنوعه اضافه شد، در ناحیه خاکستری قرار داشت.
بسیاری از ورزشکاران از مودافینیل برای بهبود تمرکز، زمان ریکاوری خود استفاده کرده اند. در سال 2003، کلی وایت آمریکایی در دوی 100 و 200 متر در دوومیدانی جهانی قهرمان شد. با این حال، پیروزی او چند ساعت بیشتر نبود، که بلافاصله پس از آزمایش وی، مودافینیل مثبت شد. و متعاقباً از هر دو مدالش محروم شد.
