قرص دگزدرین برای درمان ADHD: عوارض جانبی برای کودکان و دوز مناسب بیش فعالی با هم بشنویم:
دگزدرین (دکستروآمفتامین) یک داروی محرک روانی است که برای درمان اختلال نقص توجه/بیش فعالی (ADHD) تجویز می شود. قرص دگزدرین برای درمان ADHD مانند سایر داروهای محرک برای بیش فعالی، بر روی سیستم عصبی مرکزی اثر می گذارد و مواد شیمیایی مغز (انتقال دهنده های عصبی)، به ویژه دوپامین و نوراپی نفرین را افزایش می دهد. برای افراد مبتلا به ADHD، داشتن تعداد بیشتری از این انتقال دهنده های عصبی می تواند تمرکز آنها را بهبود بخشد و در عین حال بیش فعالی و رفتار تکانشی را کاهش دهد.
این مقاله مصرف دکسدرین برای ADHD و همچنین تفاوت دگزدرین با سایر داروهای ADHD را پوشش خواهد داد.
- نحوه مصرف دکسدرین برای ADHD
- اشکال مختلف و دوز مصرفی
- آیا دگزدرین به خوبی دکستروآمفتامین کار می کند؟
- چگونه از دگزدرین نگهداری کنیم؟
- چرا دگزدرین دیگر تجویز نمی شود؟
- دکسدرین در مقابل سایر داروهای ADHD
- آیا قرص دگزدرین برای درمان ADHD معادل آدرال است؟
- آیا دکسدرین همان ویوانس است؟
- آیا دکسدرین قوی تر از کنسرتا است؟
- کدام داروی ADHD برای من یا کودک من مناسب است؟
- عوارض جانبی دگزدرین
- آیا قرص دگزدرین برای درمان ADHD رشد کودک را کند می کند؟
- آیا دکسدرین می تواند باعث کاهش وزن شود؟
- ایمنی مصرف قرص دگزدرین برای درمان ADHD
- موارد منع مصرف دگزدرین
- تداخلات دارویی
- چگونه مصرف دکسدرین را متوقف کنیم؟
- حرف آخر قرص دگزدرین برای درمان ADHD
- درمان های جدید بیش فعالی یا ADHD بدون دارو
نحوه مصرف دکسدرین برای ADHD
دکسدرین نام تجاری دارویی است که حاوی محرکی به نام دکستروآمفتامین است. نسخه عمومی دگزدرین، دکستروآمفتامین نام دارد. هم قرصهای کوتاهاثر و هم کپسولهای Dexedrine Spansule در نسخههای عمومی موجود هستند.
سازمان غذا و دارو (FDA) هر دو نسخه دکسدرین را برای درمان ADHD در کودکان 6 سال و بالاتر تایید کرده است.
اشکال مختلف و دوز مصرفی
این دارو در قرص ها و کپسول هایی به نام Dexedrine Spansule عرضه می شود. قرص دگزدرین کوتاه اثر است و حدود چهار تا شش ساعت موثر است. آنها معمولا دو یا سه بار در روز مصرف می شوند. Dexedrine Spansule با رهش طولانی است و معمولاً برای هشت تا 12 ساعت مؤثر است. هنگامی که یک کپسول مصرف می شود، اولین دوز بلافاصله آزاد می شود و داروی باقی مانده به تدریج آزاد می شود. یک بار در روز مصرف می شود.
قرص دکسدرین کوتاه اثر در دوزهای 5 میلی گرم و 10 میلی گرم موجود است. Dexedrine Spansule در کپسول های 5 میلی گرمی، 10 میلی گرمی و 15 میلی گرمی موجود است.
روانپزشکتان با شما همکاری خواهد کرد تا دوز مناسب را برای شما یا فرزندتان بیابد. به طور معمول، ابتدا کمترین دوز آزمایش می شود. دوز را می توان به تدریج 5 میلی گرم افزایش داد تا زمانی که دوزی پیدا شود که به علائم ADHD کمک کند. دوز دکسدرین از 5 میلی گرم تا 40 میلی گرم متغیر است.
آیا دگزدرین به خوبی دکستروآمفتامین کار می کند؟
برخی از مردم احساس میکنند که دکستروآمفتامین عمومی به اندازه نام تجاری دکسدرین برای آنها مؤثر نیست. آنها همچنین ممکن است عوارض جانبی از نوع ژنریک داشته باشند که در زمان مصرف نسخه مارک دار دارو نداشتند. اگر مطمئن نیستید که داروی ژنریک برای شما خوب اثر می کند، از روانپزشک خود بپرسید که آیا می توانید نوع تجاری را امتحان کنید.
چگونه از دگزدرین نگهداری کنیم؟
داروی خود را در مکانی امن و دور از افراد دیگر و حیوانات خانگی نگهداری کنید. آن را در جای خشک و خنک در دمای اتاق دور از نور خورشید نگهداری کنید.
چرا دگزدرین دیگر تجویز نمی شود؟
دکسدرین هنوز هم برای ADHD تجویز می شود، فقط کمتر از داروهای جدیدتر تجویز می شود. دکسدرین یکی از قدیمی ترین داروهای محرک است.
در ادامه نگاهی گذرا به تاریخچه آن می اندازیم:
- دهه 1930: در اواسط دهه 1930، یک شرکت داروسازی آمریکایی به نام اسمیت، کلاین و فرنچ برای اولین بار محصولی به نام دکسدرین را به بازار عرضه کرد.
- دهه 1960: ایالات متحده قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن همه داروهای موجود در بازار باید مؤثر و ایمن باشند. سازمان غذا و دارو (FDA) برنامه اجرای مطالعه اثربخشی دارو (DESI) را آغاز کرد که تمام داروهای موجود قبل از سال 1962 را ارزیابی کرد. این نامی بود برای وضعیتی که ما اکنون آن را ADHD می نامیم.
- در سال 1976، Dexedrine Spansule تأیید شد. قبل از این تاریخ در دسترس بود اما به طور رسمی تحت استانداردهای تأیید مدرن FDA تأیید نشده بود.
- دهه 1990: در اوایل دهه 1990، چندین شرکت دکستروآمفتامین تولید می کردند.
امروزه، دکسدرین به اندازه داروهای محرک مدرن مانند آدرال، ویوانس و ریتالین به طور گسترده تجویز نمی شود.
برخی از افرادی که دکسدرین مصرف کردهاند حالا داروی جدیدتر ADHD را مصرف می کنند، اما این در مورد همه صدق نمی کند. اگر داروی جدیدتر ADHD را امتحان کرده اید اما به علائم شما کمکی نکرده است، ممکن است روانپزشک شما دکسدرین را تجویز کند.
دکسدرین در مقابل سایر داروهای ADHD
دو نوع محرک برای درمان ADHD استفاده می شود: آمفتامین و متیل فنیدات.
- دکسدرین، آدرال و ویوانس همگی آمفتامین هستند.
- ریتالین و کنسرتا بخشی از خانواده داروهای متیل فنیدیت هستند.
- داروهای غیر محرکی نیز وجود دارد که برای درمان ADHD استفاده می شود، مانند Strattera، Qulbree، Kapvay و Intuniv. این داروها حاوی دکستروآمفتامین یا هیچ محرک دیگری نیستند.
آیا قرص دگزدرین برای درمان ADHD معادل آدرال است؟
دکسدرین و آدرال همان نوع داروهای ADHD هستند، اما برابر نیستند. آدرال حاوی دکستروآمفتامین و آمفتامین است، در حالی که دکسدرین فقط حاوی دکستروآمفتامین است.
دگزدرین و آدرال دستورالعمل های دوز، عوارض جانبی و خطرات مشابهی دارند. با این حال، از آنجایی که دکسدرین تنها حاوی قوی ترین دارو است، در مقایسه با آدرال می تواند داروی قوی تری باشد.
آیا دکسدرین همان ویوانس است؟
Vyvanse با لیزدگزامفتامین ساخته شده است. هنگامی که دارو توسط بدن متابولیزه می شود – معمولاً یک تا دو ساعت پس از مصرف خوراکی، این ماده به دکستروآمفتامین تبدیل می شود.
Vyvanse اغلب به عنوان یک داروی ADHD “آرام” توصیف می شود، زیرا یک ضربه یا تکان ناگهانی در بدن هنگام شروع مصرف دارو وجود ندارد.
همچنین زمانی که اثرات دارو شروع به از بین رفتن می کند، بازگشت دارویی کمتری وجود دارد.
همچنین احتمال سوء مصرف ویوانس نسبت به سایر محرک ها کمتر است زیرا نمی توان آن را استنشاق کرد یا تزریق کرد.
آیا دکسدرین قوی تر از کنسرتا است؟
Concerta لزوما قوی تر از سایر داروهای ADHD نیست. این دارو حاوی داروی متیل فنیدات و دکسدرین حاوی دکستروآمفتامین است. ریتالین نیز در گروه متیل فنیدات قرار دارد.
هم کنسرتا و هم ریتالین برای کودکان حداقل 6 سال و بزرگسالان مبتلا به ADHD تایید شده اند. کنسرتا به شکل یک تبلت با انتشار گسترده عرضه می شود. ریتالین به شکلهای کوتاهاثر و طولانیمدت عرضه میشود. هر دو به شکل نام تجاری و عمومی موجود هستند.
تجربه مصرف داروی متیل فنیدات برای ADHD ممکن است با تجربه مصرف دکسدرین متفاوت باشد.
به عنوان مثال، پزشکان ادوارد هالوول و جان راتی در کتاب خود به نام «پاسخ به حواسپرتی» میگویند که ریتالین میتواند هوشیاری، انرژی و انگیزه بیشتری بدهد، در حالی که دکسدرین خلق و خو را متعادل میکند، به تمرکز کمک میکند و به نظر میرسد که بیقراری را آرام میکند.
کدام داروی ADHD برای من یا کودک من مناسب است؟
هر فردی فواید و عوارض جانبی متفاوتی را از داروهای ADHD تجربه می کند. شما یا فرزندتان ممکن است نیاز داشته باشید که بیش از یک دارو یا دوز را امتحان کنید تا بهترین دارو را پیدا کنید که علائم شما را درمان می کند. روانپزشک می تواند شما را از طریق گزینه های موجود راهنمایی کند و مطمئن شود که خطرات و مزایای هر داروی ADHD را درک می کنید.
عوارض جانبی دگزدرین
برخی از عوارض جانبی رایج دکسدرین عبارتند از:
- سرگیجه
- خشکی دهان
- ضربان قلب سریع
- سردرد
- بی خوابی
- از دست دادن اشتها
- لرزش
- ناراحتی معده
- کاهش وزن
آیا قرص دگزدرین برای درمان ADHD رشد کودک را کند می کند؟
در گذشته، نگرانی هایی وجود داشت که محرک ها می توانند رشد کودک را کاهش دهند.
دکتر راسل بارکلی در کتاب خود، توضیح داده است که خطر کندی یا توقف رشد در کودکانی که از داروهای محرک استفاده می کنند بسیار کمتر از آن چیزی است که در دهه 1970 تصور می شد، زمانی که این دارو محبوبیت بیشتری داشت.
زمانی که تصور میشد محرکهای ADHD میتوانند بر رشد تأثیر بگذارند، به والدین توصیه میشد که به فرزندان خود «استراحت دارویی» بدهند. این بدان معناست که کودک داروهای خود را طبق تجویز در طول سال تحصیلی مصرف می کند و در تعطیلات مدرسه و احتمالاً در تعطیلات آخر هفته استراحت می کند.
امروزه نگرانی کمتری در مورد تأثیر داروهای ADHD بر رشد وجود دارد و فواید آن به خوبی شناخته شده است. داروهای محرک به کودکان مبتلا به ADHD کمک می کند تا در انجام تکالیف مدرسه خود و همچنین ایجاد ارتباطات اجتماعی و شرکت در فعالیت های تفریحی و ورزشی بهتر عمل کنند.
روانپزشک شما میتواند بر قد فرزندتان در زمانی که از یک محرک برای ADHD استفاده میکند نظارت کند.
آیا دکسدرین می تواند باعث کاهش وزن شود؟
دگزدرین می تواند اشتها را سرکوب کند، که ممکن است منجر به کاهش وزن شود. اگر شما یا فرزندتان نیاز به حفظ یا افزایش وزن دارید، یک داروی محرک برای درمان ADHD ممکن است بهترین انتخاب نباشد.
هنگام مصرف دکسدرین باید مطمئن شوید که مواد مغذی کافی دریافت می کنید. خوردن صبحانه قبل از مصرف دوز و خوردن میان وعده ها در طول روز می تواند مفید باشد.
در حین مصرف دکسدرین، پزشک خود را از هرگونه نگرانی در مورد وزن یا تغذیه مطلع کنید.
ایمنی مصرف قرص دگزدرین برای درمان ADHD
احتمال سوء مصرف دکسدرین وجود دارد. همیشه داروهای خود را طبق تجویز پزشک مصرف کنید. داروی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.
در حالی که شایع نیست، ریپورت هایی از مشکلات جدی مرتبط با قلب در کودکان و بزرگسالان که از داروهای محرک، از جمله دکسدرین استفاده می کنند، گزارش شده است. همچنین احتمال بروز علائم مشکلات سلامت روان در افرادی که داروهای محرک برای ADHD مصرف می کنند وجود دارد. روانپزشک شما ممکن است بخواهد در مورد سلامت روانی و سابقه خانوادگیتان با شما صحبت کند و در اولین شروع مصرف دارو شما را از نزدیک تحت نظر داشته باشد تا مطمئن شود که برای شما بی خطر است.
موارد منع مصرف دگزدرین
برخی از افراد نمی توانند دکسدرین را مصرف کنند زیرا برایشان بی خطر نیست. برای مثال، افرادی که دارای بیماری های خاص، اختلالات مصرف مواد، آلرژی یا حساسیت مفرط به داروهای محرک هستند ممکن است نتوانند دگزدرین را برای ADHD مصرف کنند.
اگر باردار هستید، شیر می دهید یا قصد بارداری دارید، با پزشک خود صحبت کنید. دگزدرین می تواند برای جنین خطرناک باشد و شیردهی در حین مصرف این دارو توصیه نمی شود (منبع).
تداخلات دارویی
داروهای ADHD مانند دکسدرین می توانند با سایر داروها یا مکمل هایی که ممکن است مصرف کنید تداخل داشته باشند. مهم است که همه چیزهایی را که مصرف می کنید به پزشکخود بگویید، حتی اگر محصولات بدون نسخه مانند ویتامین ها باشد.
دکسدرین را نمی توان با داروهایی در دسته ای به نام MAOI که برای درمان افسردگی استفاده می شود مصرف کرد. شما باید حداقل 14 روز پس از قطع داروهای MAOI برای شروع مصرف دگزدرین صبر کنید.
چگونه مصرف دکسدرین را متوقف کنیم؟
اگر به هر دلیلی نیاز به قطع مصرف دکسدرین دارید، مصرف قرص های خود را بدون صحبت با پزشک خود قطع نکنید. اگر لازم است مصرف آن را قطع کنید یا تغییر دهید.
در مقایسه با یک داروی دیگر برای ADHD، روانپزشکتان میتواند به شما کمک کند تا به آرامی و با خیال راحت داروهای خود را کاهش دهید تا از عوارض جانبی برگشتی جلوگیری کنید.
حرف آخر قرص دگزدرین برای درمان ADHD
دارو فقط یکی از اجزای درمان ADHD است. همچنین ممکن است فرزند شما از یادگیری راهبردهای رفتاری و مهارت های اجتماعی جدید برای کمک به مقابله با علائم خود بهره مند شود و شما ممکن است از یک گروه حمایتی برای والدین یا از برنامه های آموزشی طراحی شده برای کمک به درک بهتر وضعیت فرزندتان سود ببرید.
درمان های جدید بیش فعالی یا ADHD بدون دارو
نوروفیدبک
نوروفیدبک یک درمان غیر تهاجمی است که مغز را تشویق میکند تا الگوهای فعالیت سالمتری ایجاد کند. هدف درمان تنها تغییر طرز فکر و احساس شما نیست، بلکه تغییر مغز شما در سطح بیولوژیکی برای عملکرد بهتر است.
اگر علاقه مندید راجع به اینکه چگونه نوروفیدبک برای درمان بیش فعالی و نقص توجه بیش فعالی به کار می رود، بیشتر بدانید مطلب زیر را بخوانید: درمان بیش فعالی (ADHD) با نوروفیدبک در شیراز
واقعیت مجازی
شواهد اخیر نشان میدهد که واقعیت مجازی میتواند به تقویت برخی از چالشهای اصلی درمان ADHD مانند توجه، حل مسئله و مدیریت رفتارهای تکانشی کمک کند. به عنوان مثال، استفاده از VR میتواند سناریوهای مجازی ایجاد کند که میتواند مهارتهایی مانند بازداری پاسخ و کنترل احساسی را تقویت و توانمند کند.
واقعیت مجازی محیط های همه جانبه ای را فراهم می کند. ایده این است که کاربر بتواند مانند زندگی واقعی ببیند، بشنود و احساس کند. در این حالت، محیط یک کلاس درس را با معلم شبیهسازی میکنند که در آن حواسپرتیهای مختلفی ظاهر میشود. میتوان عوامل حواسپرتی را در طول جلسات کنترل، افزایش و کاهش داد. هدف این است که کودکان را “تربیت” کنیم تا یاد بگیرند که آنها را نادیده بگیرند و بتوانند به راحتی آنها را تحت کنترل درآورند. هنگامی که بیمار به فعال شدن محرک های حواسپرتی عادت می کند، پاسخ های ذاتی به نوعی کاهش می یابد که به بیمار کمک می کند بر این اختلال غلبه کند.
تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال TMS
TMS از ارتباط بین مغناطیس و الکتریسیته برای تأثیرگذاری بر فعالیت الکتریکی در مغز به صورت غیر تهاجمی و بدون درد استفاده می کند. این را می توان در درمان ADHD با استفاده از امواج مغناطیسی برای تشویق تولید مقدار مناسب انتقال دهنده های عصبی مهار کرد.
این کار به روشی ملایم و تا حد زیادی بدون عوارض جانبی انجام می شود. در طول بسیاری از درمانها طی چند هفته، TMS میتواند برای تغییر جهت تولید انتقالدهندههای عصبی و کمک به تعادل فعالیت الکتریکی در بخشهای مناسب مغز مورد استفاده قرار گیرد.
برای دیدن مطلب کامل درمان بیش فعالی و نقص توجه ADHD با TMS، روی این لینک کلیک کنید: درمان جدید ADHD چیست؟ با تحریک مغناطیسی مغز یا TMS آشنا شوید
امروزه با پیشرفت علم تکنیک های مختلفی برای درمان اختلالات روانی ایجاد شده است که بسته به شرایط شما میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. میتوانید از کارشناسان انستیتو سلامت مغز دانا کمک بگیرید تا بهترین و موثرترین درمان برای خود را بیابید. برای اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.
همین الان می توانید وقت ارزیابی خود را تعیین کنید! روی لینک زیر کلیک کنید:
برای درمان بیماری کودک شما هرگز دیر نیست، و ممکن است متوجه شوید که داروها و اصلاح شیوه زندگی می تواند به او کمک کند تا برخی از علائمی را که عملکرد روزمره و امور تحصیلی را دشوار می کند، مدیریت کند.
درباره نویسنده
موژان پارسا پژوهشگر ارشد توانبخشی شناختی دانشگاه شهید بهشتی و همکار قطب عصب روانشناسی شناختی کشور است. جریان اصلی تحقیقات وی اختلالات عصب تحولی و به طور خاص متمرکز بر اوتیسم می باشد.