زوال عقل ناشی از آلزایمر
زوال عقل حدود 47.5 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد. از این تعداد، 60 تا 70٪ از آنها مربوط به موارد ابتلا به بیماری آلزایمر دیررس (LOAD) هستند.مهم تر از همه، طبق برآوردها 135 میلیون نفر در سال 2050 با زوال عقل زندگی خواهند کرد. به عنوان یک مشکل عمده سلامت قرن بیست و یکم، درک پیش‌آگهی و بهبود تشخیص LOAD ضروری است. با این حال، LOAD یک بیماری پیشرونده است. قبل از تشخیص بالینی و پیشرفت بعدی، افراد نقص های شناختی قابل توجه و آسیب شناسی مغزی را تجربه کرده اند.
ارتباط آلزایمر با سن تا حدی به دلیل افزایش فرآیندهای پاتولوژیک و اثر تجمعی عوامل خطر در طول عمر است. برای مثال تعامل عوامل محیطی، ژنتیکی و سایر عوامل بیولوژیکی در این بیماری موثرند. علاوه بر این، مشکلات عروقی شایع ترین بیماری همراه در کنار LOAD هستند.
عوامل موثر در بیماری آلزایمر
براساس شواهد علمی، عواملی مانند سبک زندگی مشترک، بیماری های متابولیک، قلبی، جنس یا سن در بروز بیماری موثرند. مهم ترین عامل خطر برایLOAD، پس از سن، آلل e4 ژن آپولیپوپروتئین E (APOE) است. این آلل نسبت به سایر آلل ها با افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و بیماری آلزایمر مرتبط است. آلل ذکرشده معمولاً علاوه بر درگیر شدن در متابولیسم، در انتقال لیپوپروتئین ها و کلسترول ها نیز نقش دارد. با این حال، وجود آلل APOE e4 برای ایجاد LOAD لازم و کافی نیست. تخمین زده شده وراثت‌پذیری آن 50% تا 79% متغیر است و انواع ژنتیکی رایج و نادر در آن نقش دارند.
هنوز مشخص نیست که گونه های ژنتیکی فردی تا چه حد می توانند خطر را پیش بینی کنند. بررسی خطرات ژنتیکی اضافی اطلاعات بیشتری در مورد نقایص شناختی منجر به آلزایمر ارائه می دهد.
تشخیص دیرهنگام آلزایمر
بیماریLOAD در درجه اول یک بیماری نورودژنراتیو است و با تفاوت در چندین فنوتیپ مغز همراه است. ارزیابی‌های تصویربرداری ساختاری با استفاده از MRI نشان می‌دهد که قشر آنتورینال تحت تأثیر قرار گرفته است. ویژگی‌های پاتولوژیک آن شامل آتروفی حجم هیپوکامپ و از دست دادن گسترده ضخامت قشر مغز است. علاوه بر این، ناهنجاری هایی مانند انفارکتوس مغزی یا تخریب ماده سفید از ویژگی های مشترک LOAD هستند. مطالعه حاضر ساختارهای مغزی را که زمینه ساز پیری شناختی و آلزایمر در نظر گرفته می شود، بررسی کرد.ه است
مطالعات قبلی ارتباط PGR LOAD و اندازه‌گیری‌های MRI و عملکرد شناختی را بررسی می‌کردند. پژوهش ها بر جنبه‌های خاصی از عملکرد یا ساختار هیپوکامپ متمرکز شده‌اند معمولاً حجم نمونه هایشان کوچک بوده است. علاوه براین، در آنها متغیرهای مخدوش‌کننده بالقوه مانند سیگار کشیدن، محرومیت اجتماعی-اقتصادی یا کاردیومتابولیک نیز کنترل نشده است. شرایط بزرگترین مطالعه قبلی LOAD-PGR MRI دارای حجم نمونه 3495 بود.
مطالعه حاضر
در مقابل، حجم نمونه در این مطالعه تقریباً یک مرتبه بزرگتر بود یعنی ما تعداد را 32790 در نظر گرفتیم. بیماران LOAD، تصاویر MRI مغزی اشان بدتر بود. نمرات آزمون شناختی مانند سرعت پردازش در این ها کمتر بود. تعاملات بین APOE e4 و نمره PGR را تجزیه و تحلیل کردیم. ساختار مغزی افراد سالم که خطر ژنتیکی برای آلزایمر دارند، قبل از آشکار شدن علائم تغییر می کند. علاوه بر این، اینها در تست های شناختی کاهش عملکرد نشان دهند.
نتایج تحقیقات دانشگاه گلاسکو در Neuropsychopharmacology منتشر شده است. نشان می دهد ارتباط بین این تفاوت ها در افراد با خطر ژنتیکی بالاتر بیماری آلزایمر اندک است. با این حال، علائم این بیماری ویرانگر ممکن است قبل از آشکار شدن علائم قابل توجه قابل تشخیص باشد. بزرگترین مطالعه به بررسی خطر ژنتیکی بیماری آلزایمر دیررس و تغییرات ساختاری مغز و فنوتیپ های شناختی می پردازد.
آلزایمر و تغییرات هیپوکمپ
بیماری آلزایمر یک بیماری تخریب‌کننده عصبی است که در آن چندین ناحیه مغز تحت تأثیر قرار می‌گیرند. یکی از اولین‌ها شامل هیپوکامپ است که برای پردازش حافظه و یادگیری حیاتی است. عوامل ژنتیکی در ایجاد زوال عقل ناشی از بیماری آلزایمر نقش دارند. محققان می‌توانند از امتیازدهی خطر چند ژنی استفاده کنند. روشی که برای تخمین خطر ژنتیکی فرد، برای ابتلا به یک بیماری خاص مانند آلزایمر استفاده می‌شود. در این مطالعه، محققان یک امتیاز خطر ژنتیکی چند ژنی را بر اساس تعداد زیادی جهش در نظر گرفتند.
این داده برای 32790 بزرگسال سالم و بدون زوال عقل از بانک زیستی بریتانیا استخراج شد. این بانک زیستی یک پایگاه داده زیست پزشکی در مقیاس بزرگ و یک منبع تحقیقاتی است. آیا خطر ژنتیکی آلزایمر با میانگین تفاوت در ساختار مغز و عملکرد شناختی مرتبط بود.
دکتر Rachana Tank، نویسنده اصلی این مطالعه است.
خطر ژنتیکی و ریسک ابتلا با آلزایمر
«یافته‌های ما جدید هستند. زیرا نشان می‌دهند که اثرات خطر ژنتیکی ممکن است تا حدی قبل از تشخیص بالینی زوال عقل آشکار شود. اگرچه نمی‌توانیم به طور قطع بگوییم که این تفاوت‌ها به خودی خود نشانه‌های اولیه زوال عقل هستند. مهم است که تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام دهیم”. «این یافته‌ها می‌تواند به روشی بهتر و معنادارتر برای سنجش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر منجر شود. یافته ها در مقایسه با روش‌های کنونی برای بررسی سابقه خانوادگی زوال عقل ارزشمندتر است. شناسایی افرادی که در معرض خطر مشکلات شناختی و کاهش عملکردهای شناختی هستند، مهم است. علاوه براین، می تواند گزینه های تشخیص و درمان را در آینده تا حد زیادی بهبود بخشد.
Rachana Tank و همکاران، ارتباط بین خطر چند ژنی برای بیماری آلزایمر، ساختار مغز و توانایی های شناختی بررسی کردند. مطالعات قبلی نیز ارتباط بین خطر چند ژنی بیماری آلزایمر دیررس و MRI را آزمایش می‌کردند.
تغییرات ساختار مغزی در افرادی که در معرض ریسک ابتلا به آلزایمر هستند
دلیل محدودیت مطالعه قبلی، نمونه‌های کوچک و در نظر گرفتن متناقض عوامل مخدوش‌کننده بود. این مطالعه بررسی می‌کند که آیا LOAD-PGR بالاتر با تفاوت‌هایی در تصویربرداری ساختاری مغز ارتباط داشت یا خیر. همچنین ارتباط توانایی های شناختی در نمونه نسبتاً بزرگی از بزرگسالان عموماً سالم نیز با این فاکتورها بررسی شد.
ایجاد امتیازات PGR برای 32790 شرکت کننده با استفاده از LDpred محاسبه شد. پیامدها شامل 12 حجم MRI ساختاری و 6 معیار شناختی همزمان بود. مدل‌ها برای سن، جنس، شاخص توده بدنی، تراشه ژنوتیپ، 8 جزء اصلی ژنتیکی، سیگار کشیدن ژنوتیپ APOE و محرومیت اجتماعی-اقتصادی تنظیم شدند.
مطالعه حاضر نشان داد کل هیپوکامپ چپ و بخش های مختلف هیپوکامپ، ارتباط قوی‌تری با نشانگرهای ژنتیکی LOAD نشان می‌دهند. این مورد با مطالعات قبلی که آتروفی نیمکره چپ سریع‌تر از سمت راست را در LOAD نشان می‌داد مطابقت دارد.
نتایج مطالعه
اولا توجه به این نکته مهم است که حجم‌های پایین‌تر در مطالعه باید مورد توجه قرار گیرد. حجم پایین نمونه ممکن است آتروفی پاتولوژیک یا تخریب عصبی را نشان ندهد. زیرا فقط اقدامات و بررسی های حجمی انجام شده است.
در مدل‌های کاملاً تنظیم‌شده، هیچ مدرکی دال بر تعامل بین ژنوتیپ APOE e4 و امتیاز LOAD-PGR یافت نشد. اگرچه چنین تعاملی ممکن است نشان دهده مشارکت اصلی در ریسک موجود در امتیاز PGR از طریق مکانیسم‌های مرتبط با اثر APOE e4 باشد. تأثیر متقابل ژنتیکی اغلب کوچک است و در هر صورت تفسیر آن سخت است. علاوه براین ممکن است قدرت محدودی در این مجموعه داده برای مشاهده یک تعامل با توجه به اندازه اثر اصلی وجود داشته باشد. همچنین ممکن است محدودیت‌های ذاتی در این رویکرد، از نظر آماری وجود داشته باشد. ممکن است تحقیقات بیشتر در مجموعه داده های بزرگتر ضروری باشد.
نتیجه گیری کلی مطالعه
مطالعه نشان داد که استفاده از LOAD-PGR تفاوت های قابل توجهی در ساختار مغز غیر زوال عقل نشان می دهد. همچنین نشان می دهد PGR ممکن است در ترکیب با ابزارهای دیگر ابزار مفیدی در تشخیص زودهنگام آلزایمر باشد.
آلزایمر و دیابت چه ارتباطی با هم دارند؟ (danabrain.ir)
درباره نویسنده
خجسته رحیمی جابری، پژوهشگر دکترای تخصصی علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی شیراز و نویسنده وب سایت انستیتو سلامت مغز دانا. زمینه کاری تخصصی ایشان مشکلات حافظه و آلزایمر است وی بیش از 20 مقاله معتبر بین المللی در این زمینه به چاپ رسانده است. می توانید پژوهش های او را در اینجا (کلیک کنید) دنبال کنید.